Uzay istasyonu 24 yıldır bilinmezlere ışık tutuyor
Uluslararası Uzay İstasyonu, farklı ülkelerden Astronotları bİr ARAYA getİrerek küçük bİr dünya oluştururken, evrene ışık tutmak İçİn gerçekleştİrİlen bİrçok deneye de ev sahİplİğİ yapıyor.
uluslararası Uzay İstasyonu’nun inşası, 1984’te önce dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan tarafından başlatıldı, sonrasında da bütçesiyle birlikte ABD Kongresi tarafından onaylandı. 1984 ile 1993 arasında tasarlanan Uuİ’nin farklı elementleri ABD, Kanada, Japonya ve Avrupa ülkeleri tarafından 1980’li yılların sonlarına doğru inşa edilmeye başlandı. Lego seti gibi her parçası ayrı inşa edilen UUİ, karmaşık robotik sistemler ve uzay giysili insanlarca uzayda bir araya getirildi. 1993’te tekrar tasarlanan UUİ’YE Rusya da katılması için davet edildi. 15 ülkeden 5 uzay ajansının uluslararası ortaklığında çalışmalarına devam edilen Uuİ’nin ilk kısımları 1998’de kurulmaya başlandı. Bu dönemde ilk tekrar kullanılabilen uzay araçları da ABD tarafından geliştirildi. Uuİ’nin ana inşası temelde 1998-2011 yıllarında tamamlandı.
Tarihe geçen 3 astronot
İstasyonda devamlı kalınmaya başlanılan tarih de Kasım 2000 oldu. UUİ’DE 2 Kasım 2000’de kalan ilk mürettebat NASA astronotu Bill Shepherd ile kozmonot Yuri Gidzenko ve Sergei Krikalev olarak tarihe geçti. 4 ay süren misyonlarının amacı, UUİ’DE yaşam sürdürülebilmesi için gerekli görevleri tamamlamaktı. Sadece bir ülke tarafından kullanılmayan UUİ, Avrupa, ABD, Rusya, Kanada ve Japonya’nın “müşterek programı” olarak görülüyor.
altı odalı bir ev gibi
Ana misyon kontrol merkezleri ABD ve Rusya’da yer alırken Kanada, Japonya ve Avrupa’da da birkaç yardımcı kontrol merkezi bulunuyor. İstasyon, 6 uyku bölmesi, 2 banyosu, bir spor salonu ve 360 derece penceresiyle 6 odalı evden daha büyük bir alandan oluşuyor. Ayrıca yaşam alanları ve laboratuvarlar da UUİ içinde yer alıyor. Uuİ’nin büyük modülleri ve diğer parçaları için 37’si ABD uzay araçlarıyla, 5’i Rus Proton/soyuz roketleriyle 42 montaj uçuşu yapıldı.
7 kişiden oluşan Mürettebat
Saniyede yaklaşık 8 kilometre hızla seyahat eden istasyonda 7 kişiden oluşan uluslararası mürettebat yaşıyor ve çalışıyor. Mürettebatın değişim dönemlerinde istasyonda 7’den fazla kişi bulunabiliyor. Şu anda UUİ’DE bulunan ve 27 Eylül 2023’te göreve başlayan 7 kişilik Expedition 70 ekibinde Andreas Mogensen, Jasmin Moghbeli, Furukawa Satoshi, Loral O’hara, Konstantin Borisov, Oleg Kononenko ve Nikolai Chub yer alıyor.
günde 16 kez Dünyayı Dolaşıyor
UUİ, 90 dakikada bir Dünya yörüngesi etrafında dönüyor. Bu da 24 saat içinde Dünya etrafında 16 kez döndüğü ve 16 defa gün batımı ve gün doğumu gördüğü anlamına geliyor. Yaklaşık bir gün içinde Ay’a eş değer mesafe katedip geri dönen Uuİ’nin inşası, geliştirilmesi ve bakımı için astronotlarla kozmonotlar düzenli uzay yürüyüşleri yapıyor. Uç bölgeleri de dahil, bir Amerikan futbol sahasından bir metre kısa olan UUİ, 109 metre uzunluğunda ve 420 ton ağırlığında. (aa)