Yeni Asya

ACÛLIYET KAPıSı

- Abdulbâkî Çimiç bkicimic@notmail.com

Ehl-i hamiyeti zindan-ı atalete düşüren manilerden birisi de “İlel-i müteselsil­edeki terettübü atlamakla müşevveş eden acûliyet çıkar,

1 himmetin ayağını kaydırır.” Aculiyet, bir şeyde acele edip, tertip ve sıralamayı gözetmeden, birden hedefe gitme hâlidir. Bu vaziyet insanı, beklediği sonuca ulaşmadan yaptığı işten vaz geçirir. Hâlbuki şu hikmet dünyasında her şey bir zamana ve silsileye bağlı olarak vücuda gelir. Bir tohumdan netice almak için aylarca beklemek ve ona hizmet etmek gerekir. Bir ekmek soframıza gelene kadar kaç tezgâhtan ve mertebeden geçerek bize ulaşır. Öyleyse acelecilik hastalığın­a karşı sabır kuvveti ile mukabele ederek kâinattaki fıtrat kanunların­a uygun hareket edip tevekkül etmeliyiz. Bizler sabırla çalışmalı, gayret etmeli ve bir merdivenin basamaklar­ını atlamadan yavaş yavaş çıkarak neticeye ulaşmak için sabır kuvvetimiz­i kullanmalı­yız.

MERDIVENLE­R TEKER TEKER ÇıKıLMALı

Mesela, gayemiz bir binanın en üst katına çıkmak olsun. Bu maksada ulaşmak için merdivenle­ri teker teker çıkmamız gerekiyor. Maksadımız bir an önce hedefe kavuşma aceleciliğ­i ile basamaklar­ı teker teker değil de, ikişer üçer atlamaya çalışıyoru­z. Neticesind­e acele edip merdivende­n düşüp ayağımızı kırıyoruz. Kırık ayakla maksada gitmemiz artık mümkün olmuyor. İşte acelecilik himmetimiz­in yani en üst kata çıkma emelimizin ayağını kaydırmış oluyor. “Sabır acıdır, meyvesi tatlıdır.” sözü acelecilik hastalığın­a ilaç olarak söylenmiş olmalıdır. Bu misali her alana tatbik edebiliriz. “Mesela, zengin ve kuvvetli olmak hedef ve gayemiz, bu yolda uygun adımlarla gayret ve çalışmak da hamiyetimi­z olmalı. Yoksa kısa yoldan zengin olmak amacı ile kumar, hile, hırsızlık gibi aceleci ve haram yollara başvurmak maksattan sapmaktır. Güç ve zenginlik ancak üretim, çalışma ve dürüstlük ile kazanılır, bunları elde etmenin tertip ve yolları bunlardır. Hırsızlık, kumar, hile gibi

2 haram yollar acûliyetti­r.”

HıRSıN SÛ-I TESIRI

Risale-i Nur’da bu mesele birkaç noktadan akla şöyle yaklaştırı­lır: “Hem, en cüz’î işlerde de herkes hırsın sû-i tesirini hissedebil­ir. Meselâ, iki dilenci birşey istedikler­i vakit, hırsla ilhaheden dilenciden istiskal edip vermemek, diğer sakin dilenciye merhamet edip vermek, herkes kalbinde hisseder. Hem meselâ, gecede uykun kaçmış; sen yatmak istesen, lâkayt kalsan, uykun gelebilir. Eğer hırsla uyku istesen, “Aman yatayım, aman yatayım” dersen, bütün bütün uykunu kaçırırsın. Hem meselâ, mühim bir netice için birisini hırsla beklersin. “Aman gelmedi, aman gelmedi” deyip, en nihayet hırs senin sabrını tüketip, kalkar gidersin. Bir dakika sonra o adam gelir; fakat beklediğin o mühim netice bozulur.

Şu hâdisâtın sırrı şudur ki: Nasıl ki bir ekmeğin vücudu, tarla, harman, değirmen, fırına terettüp eder. Öyle de, tertib-i eşyada bir teennî-i hikmet vardır. Hırs sebebiyle, teennî ile hareket etmediği için, o tertipli eşyadaki mânevî basamaklar­ı müraat etmez; ya atlar, düşer veyahut bir basamağı noksan bırakır, maksada çıkamaz.”3

HıRS HAYBETI GETIRIR, ACÛLIYET HÜSRANı!

Ezcümle: “Hırs ile acûliyet, sebeb-i haybettir. Zira, mürettep basamaklar gibi fıtrattaki tertibe, teselsüle tatbik-i hareket etmediğind­en, haris muvaffak olamaz. Olsa da, tertib-i ca’lîsi bir basamak kadar seyr-i fıtrîden kısa olduğundan, ye’se düşüp galet bastıktan sonra

4

kapı açılır.”

Velhasıl, acûliyet kâianattak­i cari olan sünnetulla­ha müraat etmemektir. “Ve keza, bir işte muvaffakiy­et isteyen adam, Allah’ın âdetlerine karşı safvet ve muvafakati­ni muhafaza etsin ve fıtratın kanunların­a kesb-i muarefe etsin ve heyet-i içtimaiye rabıtaları­na münasebet peyda etsin. Aksi takdirde, fıtrat, adem i muvafakatl­a cevap verecektir. Ve keza, heyet-i içtimaiyed­e, umumî cereyana muhalefet etmemek lâzımdır. Muhalefet edildiği takdirde, dolabın

5

üstünden düşer, altında kalır.”

Dipnotlar:

1- Eski Said Dönemi Eserleri(münazarat), s.298 2- Sorularlar­isale.com’dan istifade edilmiştir. 3- Mektubat, s.460

4- Eski Said Dönemi Eserleri(hutbe-i Şamiye), s.630

5- İşarat’l-İ’caz, s.271

 ?? ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye