GAZZE’NIN IŞGALI, ABD SEÇIMLERINI ETKILER MI?
İsrail’in 7 Ekim 2023’ten beri sürdürdüğü Gazze’yi işgalinin, bölgesel ve uluslararası muhtelif etkileri görülüyor. “Bunlardan bir tanesi de ABD’DE başkanlık seçimlerinde Arap ve Müslüman seçmenlerin tercihlerinin yeniden şekillenmesidir”. ABD’DE 5 Kasım 2024’te yapılacak başkanlık seçimlerine kadar, adayların İsrail hakkındaki tutumunun, Arap ve Müslüman seçmenlerin tercihlerinde belirleyici olması bekleniyor.
Adaylardan eski başkan Donald Trump’ın görev süresi boyunca İsrail’e yönelik tarafgirliğinin, 5 Kasım seçim sürecinde Arap ve Müslüman seçmenleri kendisinden uzaklaştırdığı düşünülüyor. Trump’ın “6 Aralık 2017’de Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdığı” beyanı ve buna karşılık bazı Müslüman toplulukların ve ülkelerin tepkileri hatırlardadır. Birde Trump’ın damadı Jared Corey Kushner ve kızı Ivanka Trump’ın İsrail’e yakın ilgileri de aşikâr.
Ayrıca Güney Afrika’nın İsrail’i Uluslararası Adalet Divanı (UAD)’NA şikayeti üzerine, Uad’nın 27 Ocak 2024’te “İsrail’in Gazze’de soykırım suçlarını işlediği gerekçesiyle açılan davanın değerlendirilmesini kabul etmesi” bile, oldukça önemli bir gelişmeydi. İşte bu gelişme de ABD seçim sürecini yakından etkileyebilecek potansiyel taşıyor.
ABD Başkanı Joe Biden’ın 16 Şubat 2024’te ajanslara düşen açıklamasından, Gazze’deki işgalin Abd’deki seçim sath-ı mailinde Arap ve Müslümanların oylarının önem kazandığı anlaşılıyor. Biden, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’yla görüşmesinde “rehineleri çıkarabilmek için Gazze’de geçici ateşkes olmalı ve bu süreç (o gün için) başladı. Umarım İsrail, Refah istikametinde geniş çaplı bir kara işgaline girişmez” açıklamasıyla, yatıştırıcı rol üstlendiğini göstermeye çalışıyor.
Ancak Biden’ın, Hamas’ın elindeki ABD’LI rehineleri de kurtarmayı düşündüğü de unutulmamalı. Bununla birlikte işgalin başladığı ilk günlerde Abd’nin 300 savaş uçağı kapasiteli 3 adet uçak gemisini Doğu Akdeniz ve Kızıldeniz’e göndermesi, Washington’un meselesinin sadece İsrail’e destek veya Filistin olduğu hakkında derin şüphelere yol açıyor. Çünkü Ortadoğu’da pek çok ülke, belirtilen miktarda savaş uçağına sahip değil. Dolayısıyla ABD hem geleneksel politikası gereğince İsrail’i destekliyor hem de Güney Afrika’nın Uad’ninde küresel çapta ses getiren insanî girişiminin de etkisiyle İsrail’e gerekli uyarılarda bulunduğu Biden’ın ifadelerinde görülüyor.
Gazze’nin işgali karşısında ABD, Avrupa ve dünyanın pek çok yerinde işgal, soykırım ve savaş suçu karşıtı gösteriler gerçekleşti/gerçekleşiyor. Washington’da Beyaz Saray’ın önünde de Yahudi grupların savaş karşıtı “Yahudiliğe evet, Siyonizme hayır – İsrail’in Gazze’yi terk etmesi gerektiği” protestolarının seçimler yaklaşırken Biden’ın beyanlarını kısmen de olsa etkilediği söylenebilir. Fakat Biden’ın bu hususta ne kadar samimi olduğu da takip edilmeli.
Abd’deki Filistin Konseyi Başkanı John Dabiz “Biden yönetiminin Gazze’deki soykırıma ilişkin tutumunun siyasî bir bedeli var. Abd’deki Arap ve Filistin kurumlarının, seçimlerde Biden’a karşı ortak bir görüş benimsemeye yönelik çaba içerisindeyiz” açıklamasında, Arap ve Filistin yapılarının genel eğiliminin seçimlerde “Biden’a karşı, Arap ve Müslümanların savaşta acil ve kapsamlı ateşkes için yoğun çaba sarf eden Kongre adaylarını destekleme yönünde”.
Yani işgalin başlamasından itibaren Abd’nin “açıkça İsrail’in desteklemesi”, Arap-amerikalar arasında seçimlerde Biden’a oy vermeme eğilimini güçlendirdiği kuvvetle muhtemeldir.
Diğer taraftan Arap-amerikalı grupların liderlerinin“biden’ın seçim kampanyasını yöneten Julie Chavez Rodriguez’in görüşme taleplerini reddettikleri” bildiriliyor. Sonuçta Arap ve Müslümanların önceki seçime göre Biden’a destekleri düşerken, geçmiş icraatlarından dolayı Trump’ı desteklemenin de çok uygun olmayacağının farkındalar. ABD seçimlerinde Arap ve Müslümanların tercihlerini, mevcut ve muhtemel adayların Gazze konusundaki tutumları belirleyecektir.