DEPREMTEDBIRLERI ERTELENEBILIRMI?

Hem depremden etkilenen ülkeler arasında olup, hem de buna karşı gerekli tedbirleri almayan bizden başka ülkeler var mıdır? Eğer varsa, onlar da bizim gibi ağır faturalar ödemekten kurtulamazlar.

Bir şehri değil, bütün bir bölgeyi ve dolayısı ile Türkiye’yi etkileyen “Kahramanmaraş merkezli deprem”den sonra çok konuştuk, fakat muhtemel yeni depremlere karşı gerekli tedbirleri tam olarak aldığımızı kim söyleyebilir? Allah muhafaza etsin, benzer bir deprem meydana gelse ‘deprem sonrası’ için hazırlıklar tamamlanabilmiş durumda mı?

Depremin yeri ve saati belli değil. Fakat‘deprem kuşağı’nda olan her yer için önceden gerekli tedbirleri almak mümkün. En başta şehirler buna göre planlanmalı. Binaların sağlam yapılması konusunda hiç bir şekilde taviz verilemez ve verilmemeli. Elbette bu da yetmez. Bütün vatandaşlarımıza bilhassa deprem esnasında ve sonrasında nasıl davranmak gerektiği öğretilmeli.

Elbette bu konuda yapılan çalışmalar vardır. Ancak bunların yeterli olduğunu söylemek kolay değil. O halde bir gün dahi boşa geçirmeden eksikler giderilmeli ve sebepler tahtında yapılabilecek her şey yapılmalıdır.

Yer bilimleri uzmanı Prof. Dr. Naci Görür, Türkiye’nin deprem riski ve yapılması gereken hazırlıklar konusunda haklı olarak uyarılarda bulunmuş. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ev sahipliğinde düzenlenen‘deprem ve Dirençli Kentler Konferansı’nda konuşan Bilim Akademisi üyesi Prof. Dr. Görür, yerel seçimlerde belediye başkan adaylarının vaatlerinin başında gelen kentsel dönüşümle binaların yenilenmesinin depreme karşı yeterli önlem olmadığını hatırlatmış. 6 Şubat 2023 depremlerinin ardından yaşanan altyapı sıkıntılarını örnek gösteren Görür,“bizim bütün siyasilerimizin yapıştığı‘kentsel dönüşüm adı altında sanki yapı stokunu halledersek, kentleri depreme hazırlarız’ gibi bir hava veriliyor” değerlendirmesinde bulunmuş. (dw.com, 12 Mart 2024)

Prof. Dr. Naci Görür tespitlerine şunları da ilave etmiş: “Örneğin; Güneydoğu’da yol yok, köprü yok, kanalizasyon yok, (...) doğru dürüst gıda yok, çevre yok, alabildiğine kirli, molozlar gömülmüş; orada sen diyorsun ki‘benim binam sağlam.’yaşa bakalım yaşayabilirsen. (...) Kentsel dönüşüm, kentin bütün bileşenleri toptan depreme dirençli hale getirilirse anlamlı olur. Yoksa kentsel dönüşümde sadece yapı stokunun yapılması milletin de müteahhidin de hoşuna gidiyor. Herkes avucunu ovuşturuyor. Çünkü para var, bir ekonomi dönüyor. Sadece yapı stokuna yönelirsen deprem problemini gelecek nesle ihraç edersin. O insanların da ölümüne neden olursun.”

Evet, unutulan bir gerçek var: Yapılan yanlışlar ve alınmayan tedbirler sebebiyle deprem problemini gelecek nesillere ihraç etmiş oluyoruz. Peki, bu yapılan savunulabilir mi? Dedelerimizden kalan ihmal faturasını çocuklarımıza ve torunlarımıza devretmeyelim... Elimizden gelen tedbirleri yarına bırakmadan bugün alalım...