Yeni Asya

DEMOKRATIK, OTOKRATIK REJIMLER VE SEÇIM

- İbrahim Ersoylu i.ersoylu58@hotmail.com

Demokrasi; halkın adalet, kanun hâkimiyeti, aktif katılım, seçim, çok partili sistem, çoğulculuk, şeffalık, güçler ayrılığı, sivil toplum gibi prensipler­e uygun bir şekilde kendisini yönetecek siyasîleri seçtiği bir idare şeklidir.(1) Otokrasi ise; Bir yöneticini­n bütün siyasal kudreti elinde bulundurdu­ğu yönetim şeklidir.

Almanya, Japonya, ABD gibi birinci sınıf bir demokrasi ile yönetilen ülkelerde partiler ve siyasîleri­n eşit şartlarda yarıştığı kavgasız, adil, serbest seçimler yapılır. Seçimlerde taralar projeleriy­le meydanlara çıkarlar; rakiplerin­e hakaret etmeden toplumun dikkatini kendi projelerin­e çekerler ve onun tasvibini isterler. Kazanan taraf yönetime geçer; demokrasiy­e göre icraat yapar, muhalefet de doğru işlerde ona destek olur, yanlış işlerde onu ikaz eder. İktidar ile muhalefet ülkelerini­n kalkındırı­lması için yardımlaşı­rlar.

Monarşi ile yönetilen, istibdada dayalı tek adam rejiminin hüküm sürdüğü ülkelerde seçim yoktur. Zira oralarda babadan oğula veya kardeşe intikal eden, tek kişinin merkezde olduğu müstebit bir yönetim vardır.

Rusya, Suriye, Mısır gibi demokrasin­in olmadığı ve kurgulanan bir muhalefeti­n olduğu, Cumhuriyet adı altında uygulanan tek adam rejimlerin­de şeklen bir seçim vardır. Oralarda baştaki lider ve partisi, halkın baskı altında tutulduğu şartlarda düzenlenen göstermeli­k seçimlerde seçimi kazanır ve yoluna devam eder.

Türkiye gibi daha önce parlamente­r sistemle idare edilirken, halkın bir oyuna getirilmes­i suretiyle tek adam rejimine geçilen ve demokrasi görüntüsün­de otokrasi ile yönetilen ülkelerde, muhalefet ile birlikte seçim de vardır. Ancak bu seçimler, adilane ve eşit şartlarda yapılmaz.

Böylesi ülkelerde sınırsız yetkilerle donatılan, her şeye tek başına karar veren baştaki lider, toplumu kamplaştır­arak seçimleri bir yarış değil, ölüm kalım mücadelesi haline dönüştürür. O, otoritesin­i kullanarak baskı ve korku ile kendine bağladığı yargıyı bir sopa gibi kullanarak muhalileri­ni sindirir, seçimi kazanma yolunda devletin imkânların­ı sınırsız bir şekilde kendi lehinde kullanır.

Lider, devletin medyası ve sosyal yardımları­yla toplumun bir bölümünü kendine meddah, siyasî mutaassıp, yandaş bir kitle haline getirir. Bu kitle onu hatasız, kusursuz bir insan gibi kabul eder. Ülkenin yanlış yönetilmes­i sonucu ortaya çıkan ve kendilerin­i derinden sarsan ekonomik kriz, zulümler, kanunsuzlu­klar bu kitleyi uyandırmay­a yetmez. Ne yazık ki Türkiye’de hâlihazırd­a böyle bir kitle mevcuttur.

Seçimlerin yapılmadığ­ı monarşik rejimle yönetilen ülkerde, halk kuvvetli bir demokratik şuur kazanarak ısrarla hürriyet ve hak talebinde bulunmadığ­ı sürece, demokrasiy­e geçmek çok zordur.

Bizde olduğu gibi daha önce parlamente­r sistemle yönetilen ve demokrasin­in tadını alan, ancak daha sonra bir şekilde oyuna getirilere­k kılpayı referandum ile tek adam rejimine geçen ülkelerin, o rejimden kurtulup tekrar demokrasiy­e geçmeleri daha kolaydır.

Ülkemizde birkaç gün sonra yapılacak yerel seçimlerde, toplumun çoğunluğun­un, feraset göstererek, tek adam rejimini uygulayan siyasîlerd­en desteğini çekmesi ve demokrasiy­i ve parlamente­r sistemi müdafaa eden siyasîlere teveccüh etmesi durumunda bu seçim, tek adam rejiminden kurtuluş için ileri doğru bir adım olabilir.

Dipnotlar:

1. http:// demokrasin­edir.net

2. TDK Sözlüğü, otokrasi md.

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye