1989’DAN 2024’E; ANAP’TAN AKP’YE

Son seçimin farklı bir yönüne Cihangir İslam, X hesabından yaptığı “1989” paylaşımıyla dikkat çekti. Ve bunun açılımını İstanbul Milletvekili İlhan Kesici şöyle yaptı: “Tarih hep menfisinden, olumsuzundan değil, bazen müsbetinden, olumlusundan da tekerrür eder. 31 Mart 2024 yerel seçim sonuçları neredeyse 26 Mart 1989 yerel seçim sonuçlarının kopyası gibidir.”

Peki, İslam ve Kesici’nin beraberce atıf yaptıkları 1989 yerel seçimlerinde ne olmuştu? Kısaca özetleyecek olursak: 12 Eylül’ün icazetli partilerinden olup, en güçlü siyasî rakibi cunta tarafından veto edilen ANAP, bu sayede yüzde 45 oyla tek başına iktidar olduğu 1983 seçimlerinden beş yıl sonra yapılan 1988 genel seçimlerinde yüzde 36’ya, 1989’daki yerel seçimlerde yüzde 21.75’e inmiş ve ardından 1991 genel seçimlerinde iktidarı kaybetmiş, sonrasında da tekrar belini doğrultamamıştı.

Birçok yönüyle ANAP’A benzetilen ve onun 28 Şubat ürünü bir versiyonu olduğu, bilhassa tek adam rejiminde alet edildiği icraatla iyice ve ayan beyan ortaya çıkan Akp’nin 31 Mart 2024 yerel seçiminde ilk kez yüzde 35 seviyesine gerilemiş olması, ANAP’ıN bu serencamını hatırlara getirdi.

2002 seçiminde yüzde 36 oyla iktidar olan AKP, sonraki seçimlerde o zamanki 28 Şubat vesayetinin “mağdur”u görüntüsüyle sürekli oyunu yükseltmiş ve sadece 2009 yerel seçiminde yine esas itibarıyla aynı sebeplerle ve biraz da konjonktürün etkisiyle yüzde 40’ın altına inmiş, ama bilahare toparlanıp yola devam etmişti.

Gelinen noktada ise tek adam rejimi sayesinde devletin bütün kurumları ve toplum üzerinde kendi vesayetini tesis etmiş bir AKP iktidarı ile karşı karşıyayız.

Böyle bir Akp’nin hele Mayıs2023’te yapılan milletvekili ve cumhurbaşkanı seçimlerinde tekrar “güç tazeleme”sinin üzerinden bir sene bile geçmeden aldığı ağır mağlûbiyet çok manidar.

1989’da hızlı bir inişe geçen ANAP’ıN 1991 seçiminde iktidardan düşmesinde, 12 Eylülcülerin anayasa maddesi ile koyduğu siyaset yasağını esaslı bir kampanya sonucu kaldırtıp adeta küllerinden tekrar doğan Demirel’in güçlü, dinamik ve etkili muhalefetinin çok büyük etkisi olmuştu.

Akp’nin en büyük avantajı ise bunca yıldır karşısında öyle bir muhalefetin bulunmayışı oldu. Ama gelinen noktada görünen o ki, artık bu durum sona eriyor. 31 Mart seçiminden çıkan sonuç, AKP’YI ciddi anlamda zorlayacak bir muhalefet alternatifinin nihayet ortaya çıktığını gösteriyor.

Seçmenin sandıktaki ittifakından güç alan bu muhalefet hata yapmadan ve büyüyerek kararlılıkla yoluna devam ederse, ilk seçimde AKP’YI iktidardan indirip tek adam rejimini bitirebilir.