GAELIC COLUMN

Chaneil càil ùr ann a bhith cluinntinn gu bheil gàradh Àranais ann a Leòdhas ann a staing, or tha eachdraidh a’ ghàraidh air a bhith sìos agus suas bho chaidh fhosgladh an toiseach bho chionn dà fhichead bliadhna. Tha cuimhn’ agam a’ cheud iomradh a chuala sinn air a’ ghàradh, ’n uair a chaidh clarcan nam bailtean a th’air Oighreachd Steòrnabhaigh a ghairm gu coinneamh ri còmpanaidh Fred Olsen. Bha’m athair na measg, agus thàinig e air ais le sgeulachd gu robh an còmpanaidh Nirrbheach a bha seo, ag iarraidh gàradh ola thogail faisg air tigh-soluis Àranais, aig beul Loch Steòrnabhaigh. Bha geallaidhean ann gum biodh cosnaidhean gu leòr ann, agus cothroman do dh’oigridh na h-Eileanan sgillean ionnsachadh a chumadh iad ann an cosnadh airson bliadhnaichean. Aig an àm bha tòrr a’ tachart le gàraidhean eile dha fosgladh sìos is suas oir-tìr na h-Alba, Ciseorn is Bagh an Eig, Àrd na Saor agus UIE air Abhainn Chluaidh. Bha àitichean eile far a robh iad ag iarraidh gàraidhean fhosgladh ach an darna cuid chaidh muinntir an àite nan aghaidh no bha aobharan eile leithid sgìrean gleidhteachais a’ cuir stad orra. Cha robh càil dha na sin na chnap-starra againne agus cha robh e fada gus na thòisich an obair, agus chaidh a’ bhùth-obrach, a th’ann fhathast ach a’ mhàin gun deach slige ùr a chuir oirre as deidh stoirm 2015, a’ cuir air a casan. Tha cuimhn’ agam, agus sinn a’ feathamh ri bus a Heb ar toirt dhachaidh as a sgoil, agus sinn a’ feathamh a’s a stance air cùl Gàradh an Acrais, a bhith coimhead sreath mhòr do luchd-obrach Àranais a’ feathamh an turna fhèin a dhol a steach a’ Bhanca DhàilChluaidh air là paighidh. Bhiodh a h-uile mac mathair le seacaid thermal dorch gorm, agus bhiodh a luchd-tàthaidh le na bonaidean ‘cromer’ a bhiodh orra fo na clogaideantàthaidh, fhathast mun cinn. Bha gu leòr ann a’ leig seachad a bhith na saoir, no plumairean airson ceard ùr ionnsachadh. Chaidh feadhainn a bha nan ceardan-dealan a dh’obair ann cuideachd, agus gu leòr aig nach robh sgillean sam bith, a’ tòiseachadh aig a’ bhonn, ach le cothrom sgillean ùr ionnsachadh. Chuir mi fhìn seachad pàirt do shàmhradh ann, agus mi air saor-làithean as an oilthigh, agus ’n uair a chriochnaich mi ann a sin, cha robh na bha sin do chosnaidhean ann a gheibhinn leis a’ cheum a bh’agam, agus fhuair mi obair le bruis agus shovel a’ glanadh a’ chlàr-ola, ‘Drillmaster’, na suidhe ann an Glomaig agus iad dha h-atharrachadh bho chlàr-tollaidh gu clàrbuannachaidh ola. Chaidh tòrr a’ bharrachd obair a dhèanamh oirre na bha dùil a chionns gun deach t-èile dhan an aon sheòrsa, an ‘Alexander Kielland’, fodha as a’ Chuan a Tuath as deidh dhith briseadh as a’ chèile. Bha Steòrnabhagh an uairsin mun baile chitheadh tu ann a fiolm John Wayne, airgiod gu leòr ’s gun càil a leisg air daoine cheathamh. Bha feadhainn ann a’ rinn buannachd mòr as, bha feadhainn air na rinn e call, a’ toirt dhaibh cothrom air deoch nach robh aca riamh roimhe sin. Bha feadhainn eile dh’ionnsaich sgillean ann a thug air feadh an t-saoghail iad ann an gnìomhachas na h-ola. Agus aig an àm ud bha na milltean ag obair ’s a’ ghàradh, le fiughs bàtaturusachd Nirrbheach ceangailte ris a’ chidhe ann an Glomaig airson luchd-obrach bho tìr-mòr, agus bho air feadh an t-saoghail a bhith furachd oirre. An diugh chaneil càil an èis ach a’ bhùthobrach, beagan is ceud ag obair innte agus i feathamh ri na làithean a dh’fhalbh a thighinn a-rithist. Uaireanan tha’n eaglais mar sin cuideachd, a’ coimhead air ais gu làithean mòr a’ chreidimh, as bith am biodh e na bu chiallaiche bhith coimhead ri Dia airson rud eigin ùr a dhèanamh.