O chionn 80 bliadhna – on Weekly Scotsman, 30 Dàmhair 1937

Na Gisreagan

Chan eil neach n-ar measg nach àicheich gu duineil gu’m bheil cuid no turus aige ri gisreagan an dòigh ’sam bith, gidheadh tha saobhchreideamh a’ mairsinn o linn gu linn, agus tha e’n diugh cho beo ’sa bha e ri àm ar seanar. ’Dé tha ’ga chumail gun dol air dichuimhne, tha e duilich a dheanadh am mach.

Bha gisreagan maille ruinn o aimsir glé thràth an eachdraidh dhaoine. Bha iad air an aobharachadh an toiseach, a réir coltais, le toil a bhi’g aoradh do ni air chor-éiginn. Leis nach robh beachd ro shoillear aig muinntir air an Cruthadair cha robh dhaibh ach dealbh agus cumhachd a thoirt Dha a réir am mac-meanmna féin. Dh’éirich rabhaidhean is manaidhean uidh air n-uidh, agus thàinig geasaibh, eolais agus cronachain gu bhi air an ainmeachadh gu tric an dachaidhean a’ phobuill. Chan fhaod aon chinneach a thilgeadh air cinneach eile gu’m bheil a toirt tuillidh gèill ’sa tha esan do shaobhchràbhaidh, oir is i an fhìrinn mu’n ghnothach nach eil gin dhiubh saor o’n dubhailc so. Rachamaid an ear no’n iar, tuath no deas, gheibh sinn an sluagh an tomhas mór no beag a’ cur ùidh an cleachdaidhean agus an nòsan a bhios chum math no rath dhaibh, mar a tha iadsan a’ saoilsinn, ann an giulan am mach an cùisean làitheil.

Tha gisreagan an dlùth dhaimh ri taibhsleireachd air feadh na Gàidhealtachd. Tha cheud aon fhathasd fo neul aig luchd-f ìosrachaidh ach tha’n t-aon eile air iadeach leo mar ni solusach.