Chaidh bacadh rona seo a chur air croitearachd
Chan e leughadh ro tharraingeach a th’ ann a bhith a' dol tro sheann fhaidhlichean an Riaghaltais bho bhliadhnaichean air ais. Tha an seòrsa cainnt oifigeil a bhios aig muinntir na seirbheise catharra dòrainneach is duilich a leantainn, ach an dèidh sin, 's fhiach steigeil leis bhon a tha na h-uimhir ann a tha glè inntinneach.
Aig àm na Bliadhna Ùire, tha na seann fhaidhlichean a tha seo gan cur a-mach gu poblach agus a thaobh faidhlichean Riaghaltas na h-alba, tha iad sin a’ dol air ais gu 2008. Ann an liosta fhada, tha faidhle air a bheil Comataidh Sgrùdaidh na Croitearachd.
Dha duine nach eil eòlach air croitearachd, chan eil an t-ainm Mark Shucksmith a’ dol a chiallachadh mòran, ach bha an obair a rinn e, agus a’ chomataidh a bha a’ toirt dha taic, gu mòr anns na naidheachdan aig an àm.
Às dèidh ùine mhòr de sgrùdadh, thàinig iad an àirde le molaidhean a bha gu math radaigeach: dh’iarr iad Coimisean nan Croitearan athnuadhachadh agus bùird ionadail a stèidheachadh; dh’iarr iad riaghailtean nas cruaidhe a thaobh a bhith a' fuireach air croit agus dh’iarr iad iasadan a chur ma choinneamh Sgeama Grantaichean nan Taighean-croite.
B’ e Mìcheal Ruiseal am ministear a bha ann aig an àm agus thuirt e: “Chaidh iarraidh air a’ chomataidh beachdan farsaing fhaighinn agus a thighinn air ais chun an Riaghaltais le beachdan radaigeach mu na bu chòir a bhith air adhart dha croitearachd. ‘S e sin dìreach an rud a rinn iad agus bu mhath leam am moladh.”
‘S dè thachair an uairsin?
Cha do thachair func agus bha e na thàmailt aig an àm, bhon bha tòrr taic aig na molaidhean. Ach, tha fios againn a-nis carson.
Tha na faidhlichean a’ sealltainn cho mòr ‘s a bha oifigearan na seirbheis catharra na aghaidh. Thuirt iad nam biodh bùird nas lugha ann aig ìre ionadail gum biodh e na b' dualtaiche easaontaidhean nochdadh; bu chòir a’ mhargaidh fhàgail ach am faigh croitearan air brath a ghabhail air a bhith a' reic chroitean agus bu chòir dha a bhith an àirde ri bancaichean iasadan a thoirt airson taighean a thogail. Agus gu follaiseach, sin ris na lean an luchdpoileataigs.
Dha daoine a tha a’ creids' ann am margaidhean is calpachas, ‘s dòcha gun robh na thuirt iad a’ dèanamh ciall, ach tha eachdraidh ag innse a' chaochlaidh. Anns an eadar-ama, tha prìsean chroitearan air a dhol an àirde gun chiall (£200,000 airson croit ann an cuid a sgìrean) agus tha an suidheachadheaconamaigeach a’ ciallachadh gu bheil e duilich dha duine sam bith iasad fhaighinn bho bhanca. ‘S tha a h-uile càil a tha sin ag obrachadh an aghaidh chroitearan agus choimhearsnachdancroitearachd.
Agus tha seo cudromach an-dràsta fhèin. Tha sinn a’ coimhead ri Bile Àfiteachais ùr, Bile Ath-leasachaidh an Fhearainn agus chaidh gealltanas gun tig coimhead a-rithist ri croitearachd cuideachd.
Ach, dè am math a tha sin mura h-eilear, coltach ri 2008 agus iomadach àm eile, a’ dol a dh’fhaighinn èisteachd cheart, bhon t-seirbheis chatharra no bhon luchd-poileataigs.