Creideamh is poileataigs: Dà rud a tha nàdarrach

◆ Ach, ‘s an là a th’ann tha iad duilich an cur a mheasg a chèile, le Murray Macleòid

Shaoileadh tu gum biodh an deasbad mu thimcheall poileataigs na h-alba connspaideach gu leòr gun chreideamh a chur na mheasg; mar gum biodh tu a' cur an tuilleadh lasaidh ri teine a tha na smàl mar-thà.

Ach, am bu chòir dha cùisean a bhith mar sin? Tha e na amas aig a h-uile creideamh, tha fhios, sìth is cofhartachd a thoirt dha mac an duine, ged, glè thric, as e an t-olc a tha sinn a’ faicinn ga dhèanamh na ainm.

‘S cha leig sinn a leas smaoineachadh gum buin sin dha àitichean fad às. Anns an 17mh linn, chaidh tòireachadh oifigeil leis an stàit a dhèanamh air na Caitligich ann an seo agus sheas an dìleab sin suas gu o chionn ghoirid.

Dha-rìiribh, canaidh cuid gu bheil e fhathast ann, ma choimheadas tu, agus chan ann dìreach am measg nan glaoicean as miosa a bhios a’ leantainn sgiobaidhean ball-coise Ghlaschu.

Tha an ceangal eadar poileataigs is creideamh ann an Alba, a-rèisd, duilich is toinnte, ged a tha mòran an-diugh aig nach eil creideamh idir ‘s nach eil gam faicinn fhèin le buntainn ri eaglais sam bith. Chan eil iad a’ creids' idir ann an Dia.

‘S ann anns a' cho-theas seo a tha pròiseact a’ dol air adhart le eòlaichean bho dh'oilthigh Ghlaschu is iad a’ cur air dòigh sreath de thachartasan fon ainm “Creideamh ann am Bunreachd na h-alba”.

Tha iadsan air cùlaibh a’ phròiseict airson a dhèanamh soilleir nach buin seo do dh'aon eaglais, seach eaglais eile, agus nach eil iad a’ taobhachadh ri aon taobh air a’ bhun-reachd seach taobh eile nas motha.

‘S e a tha anns an amas aca ach brosnachadh a thoirt dhaibh-san aig a bheil creideamh agus a tha nam ball de dh’eaglaisean a dhol an sàs anns an deasbad mu na tha fa-near dha poileataigs na h-alba, gu sònraichte mu thimcheall na bun-reachd. Ged a tha sin air sàmhachadh gu ìre, tha fhios gum beòthaich e a-rithist aig àm air choireigin.

Bhiodh e iomchaidh cùis Ceit Fhoirbheis a thoirt a-steach dhan ghnothach aig an ìre-sa. Nuair a chaidh a càineadh gu làidir airson a bhith na Crìosdaidh, ‘s i a’ seasamh airson ceannardas an SNP an-uiridh, bha e a’ daingneachadh an fhaireachdainne a th’ aig mòran Chrìosdaidhean gur iadsan a tha air an tòireachadh san là a th’ ann, seach buidheann sam bith eile.

Mar eisimpleir, bha mòran aca a’ ceisneachadh carson a chaidh an uimhir a dhèanamh mu chreideamh Ceit Fhoirbheis anns na meadhanan, ach nach deach mu Humza Yousaf, a tha na Mhuslamach.

Mas e dìreach gun robh aon aca nas soilleire is nas cinntiche mu dheidhinn a' chreideimh aca na bha am fear eile, nach eil sin dìreach a’ sealltainn gur e iadsan aig a bheil creideamh a tha a’ fulang fo thàir ‘s an là a th’ ann.

‘S dòcha gur e sin an dearbh adhbhar a tha feum air iomairt shònraiche nàiseanta airson muinntir na h-eaglaise a bhrosnachadh a dhol an sàs anns an deasbad phoileataigeach, fiù ‘s ged a tha e a’ fàs gu math teth aig amanan. Nuair a chì thu cho domhainn ‘s a tha na lotan poileataigeach air fàs, cha chanadh tu gu bheil e air mòran a dhèanamh dhan dùthaich, gu bheil iad air fuireach ro bhalbh.