Western Mail

Gall amaeth arwain y ffordd wrth geisio gwella’r hinsawdd

- Lloyd Jones

MAE’N amlwg fod Uwch Gynhadledd COP26 wedi bod yn gyfrwng i bawb fod yn ymwybodol fod tymheredd y Ddaear yn codi oherwyd cynnydd mewn nwyon tŷ gwydr yn yr atmosffer. Os na gydweithre­dir yn fuan, gall y canlyniada­u fod yn ddifrifol o frawychus.

Calonogol iawn deall fod cymaint o ddiddordeb gan y to iau a’u huchelgais a’u penderfyni­ad i geisio gwella’r sefyllfa.

Llwyddodd y gynhadledd COP26 i gael addewidion gan y rhan fwyaf o’r 200 o wledydd i dorri lawr ar allyriadau sy’n digwydd yn gyson gan geisio peidio mynd tu hwnt i 1.5 gradd. Er yn anffodus nid yw rhai o’r prif wledydd am gydymffurf­io.

Mae’r sector amaeth o dan bwysau i leihau allyriadau nwyon tŷ gwydr oherwydd eu bod yn uchel ac mae ffermwyr yn ymwybodol o hyn.

Prif benderfyni­ad y llywodraet­h yw i ffermwyr blannu rhagor o goed, gan mai coed yw un o’r cyfryngau gorau i amsugno allyriadau carbon.

Mae ffermwyr yn barod yn derbyn yr heriau trwy blannu coed ar dir ymylol, ond ddim ar dir sy’n well i gynhyrchu bwyd.

Maent yn gwbl wrthwynebu­s i werthu ffermydd ar gyfer plannu coed gan y gellir rhagweld, wrth blannu coed ar dir ffrwythlon, na fydd digon o dir i godi bwyd gogyfer â’r boblogaeth gynyddol yng Nghymru a thu hwnt.

Mae anifeiliai­d sy’n cnoi cil yn uchel yn eu hallyriada­u oherwydd eu treuliadau bwyd sy’n gadael allan drwy’r anadl neu wrth becial.

Mae’r llygredd sy’n cael ei achosi gan y diwydiant amaeth yn isel iawn mewn cynhariaet­h glo, olew a thrafnidia­eth.

Newyddion da yw fod Seland Newydd, ar y cyd ag Awstralia, yn arwain y ffordd i ddatblygu brechlyn i leihau allyriadau mewn anifeiliad.

Gall y darganfydd­iad yma fod o werth amhrisiadw­y i’r hinsawdd, yn enwedig yn y tymor hir, ac i afiechydon da byw sydd eto heb ddod i’r amlwg.

Y wybodaeth ddiweddara­f yw fod glaswellt ifanc, pan yn cael ei bori, yn gwella’r hinsawdd a’r maeth mae’n ei roi i’r anifail.

Gallai hyn leihau’r ddibyniaet­h ar fewnforio bwydydd.

Dangosodd gwaith ymchwil Prifysgol Bangor y gallai allyriadau nwyon tŷ gwydr mewn sectorau amaethyddo­l yng Nghymru leihau 30% trwy fabwysiadu gwell arferion. Cewch fwy o wybodaeth am hyn trwy gysylltu â Cyswllt Ffermio.

Gellir hyderu y bydd y diwydiant amaeth yn arwain y ffordd wrth geisio gwella’r hinsawdd a’r amgylchedd.

Newspapers in English

Newspapers from United Kingdom