બરીબરીસરીએ પોતથાનથા કોલોનરી્યલ હેેંગઓવરમથાં્થરી બહેથાર આવવથાનરી જરૂર છે

ગુ જરાતના 2002ના રમખાણો હવશે દુહનયાભરમાં ભારે હવવાદ થઇ ચૂક્યો છે. આ વાતને વી્સ વર્કાના વહાણાં વાઇ ચૂક્યા છે. આ ર્ે્સ અંગે અદાલતી ર્ાયકાવાહી તેમ જ તેની હવહવધ એજન્્સીઓ દ્ારા તપા્સ જેવા ર્ામો પણ પૂરાં થઇ ચૂક્યા છે. છેલ્ે ભારતની ્સુપ્ીમ ર્ોટટે પણ ગુજરાતના તે ્સમયના મુખ્યપ્ધાન નરેન્દ્ર મોદીને આ ર્ે્સમાં ક્ીન હચટ આપી દીધી છે. આમ આદમીના મનમાં તો એમ જ હતું ર્ે ્સમગ્ર પ્ર્રણ હવે પુરૂં થઇ ગયું છે. પણ તાજેતરમાં જ બીબી્સીએ બનાવેલી ડોક્યુમેન્ટરી ફફલ્મને ર્ારણે ગુજરાતનાં રમખાણોનો મુદ્ો ફરી ચચાકામાં આવી ગયો છે.

“ઇન્ન્ડયા ધ મોદી ક્ેશ્ચન” નામની બીબી્સી – ટુ પર દશાકાવવામાં આવેલી નવી બે ભાગની ટીવી ડોક્મેન્ટરીનો પ્થમ ભાગમાં ગુજરાતના ગોધરા ખાતે મહહલાઓ અને બાળર્ો ્સહહત 58 હહન્દુઓને એર્ ટ્ેનના ર્ોચમાં જીવતા ્સળગાવી દેવાયા તે પછી થયેલા ર્ોમી રમખાણો અંગે ર્હેવાતી તપા્સ ર્રવામાં આવી છે. જેમાં તત્ર્ાહલન મુખ્યપ્ધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ત્રણ ફદવ્સ ્સુધી પોલી્સને ર્ોઇ જ ર્ામગીરી નહહં ર્રવાનો ર્હેવાતો આદેશ અપવામાં આવ્યો હોવાનો દાવો ર્રાયો હતો. આ ઉપરાંત યર્ુ ેની ફોરેન અને ર્ોમનવેલ્થ ઓફફ્સે રમખાણોમાં મોદી ્સરર્ારે ર્ોઇ પગલા લીધા ન હોવાનો આક્ેપ ર્યયો હતો.

બીબી્સીએ પોતાની વેબ્સાઇટ પર આ ટીવી ્સીરીઝના પ્થમ ભાગ માટેનો પ્ચાર ર્રતા હનવેદનમાં જણાવ્યું છે ર્ે ‘’નરેન્દ્ર મોદી હવશ્વની ્સૌથી મોટી લોર્શાહીના નેતા છે, એર્ એવા વ્યહતિ ર્ે જેઓ બે વખત ભારતના વડા પ્ધાન તરીર્ે ચૂંટાયા છે અને તેમની પેઢીના ્સૌથી શહતિશાળી રાજર્ારણી તરીર્ે વ્યાપર્પણે જોવામાં આવે છે. એહશયામાં ચીનના વચકાસ્વ ્સામે પહશ્ચમના મહત્વના રૂપમાં જોવામાં આવે છે, તેમને યુએ્સ અને યુર્ે બંને દ્ારા મુખ્ય ્સાથી તરીર્ે ઓળખવામાં આવે છે.’’

‘’તેમ છતાં નરેન્દ્ર મોદીનું વડા પ્ધાનપદ ભારતની મુન્સ્લમ વસ્તી પ્ત્યે તેમની ્સરર્ારના વલણ હવશે ્સતત આક્ેપોથી અસ્પષ્ટ છે. આ શ્ેણી આ આરોપો પાછળના ્સત્યની તપા્સ ર્રે છે અને જ્યારે ભારતની ્સૌથી મોટી ધાહમકાર્ લઘુમતીની વાત આવે છે ત્યારે તેમની રાજનીહત હવશેના અન્ય પ્શ્ોને શોધવા માટે મોદીની દેશ ભારત હવરોધી બેર્સ્ટોરીની ્સરર્ારે ર્ુપ્ચાર આ ગણાવીને તપા્સ ડોક્યુમેન્ટરી ર્રે તેની છે.’’ ફફલ્મને ઝાટર્ણી મોદી ર્ાઢી અને છે રીતે તો હરિટનની રાજર્ીય રજૂ ર્રાયા હવશ્ેર્ર્ો ્સરર્ારે તેની ્સાથે પણ તથા અ્સંમહત ડોક્યુમેન્ટરીમાં ્સોહશયલ દશાકાવી મીફડયા મોદીને છે. પર જે રહ્ા ્સહરિય મોદીને છે. લોર્ો ક્ીનચીટ તેમના આ મતે, ડોક્યુમેન્ટરી આપી ્સુપ્ીમ દીધી ર્ોટટે ફફલ્મની રમખાણોના છે ત્યારે ટીર્ા આ ર્ે્સમાં ર્રી મુદ્ે મોદીને ૨૦૦૨ના હનશાન રમખાણોનાં બનાવવા ર્ે્સોની યોગ્ય તપા્સ નથી. માટે ગુજરાતમાં ્સુપ્ીમ ર્ોટટે ની રચના સ્પેહશયલ ર્રી હતી. ઇન્વેન્સ્ટગેશન એ્સઆઈટીએ ટીમ પોતાના (એ્સઆઈટી) ક્ોઝર રીપોટકામાં ર્હેલું ર્ે, રમખાણોમાં મોદીનો હાથ હોય

એવા ર્ોઈ પુરાવા મળ્યા નથી. જૂન ૨૦૨૨માં પણ ્સુપ્ીમ ર્ોટટે મોદીને મળેલી ક્ીનચીટ પર મંજૂરીની મહોર મારી હતી.

'ધ મોદી ક્ેશ્ચન' ડોક્યુમેન્ટરીનો પહેલો એહપ્સોડ ૧૭ જાન્યુઆરીએ ફરલીઝ થયો હતો પણ ્સરર્ારે તેને હટાવી દીધો છે. બીજો એહપ્સોડ ૨૪ જાન્યુઆરીએ

ફરલીઝ થયો છે. ભારત ્સરર્ારે તેની પર પ્હતબંધ મર્ુ ી દીધો છે.

બીબી્સીની આ ડોક્યુમેન્ટરી હ્સરીઝમાં દેશની મુન્સ્લમ વસ્તી પ્ત્યે મોદી ્સરર્ારના વલણ, ર્હથત હવવાદાસ્પદ નીહતઓ, ર્ાશ્મીરનો હવશેર્ દરજ્જો ખતમ ર્રવાના હનણકાય અને નાગફરર્તા ર્ાયદાને લઈને પણ પ્શ્ો ઉઠાવવામાં આવ્યા છે. ફરપોટકામાં એવું પણ ર્હેવામાં આવ્યું છે ર્ે, દેશમાં મન્ુ સ્લમો પર હહંદુઓ દ્ારા હુમલા ર્રવામાં આવી રહ્ા છે.

ભારતના હવદેશ મત્રં ાલયે બીબી્સીની વડા પ્ધાન નરેન્દ્ર મોદી હવશેની એર્ ડૉક્યુમેન્ટરીની આર્રી ટીર્ા ર્રી હતી. આ ડૉક્યુમેન્ટરી તૈયાર ર્રવાનો હેતુ અપપ્ચાર ર્રવાનો અને પ્હતષ્ાને હાહન પહોંચાડવાનો હોવાનું મંત્રાલયે જણાવ્યું છે. આ ડૉક્યુમેન્ટરીને ભારતમાં રજૂ ર્રવામાં આવી નથી.’

આ બીબી્સી ડૉક્યુમેન્ટરીનો હવવાદ હરિટનની ્સં્સદમાં પણ પહોંચ્યો હતો. પાફર્સ્તાન મૂળના ્સં્સદ્સભ્ય ઇમરાન હુ્સેને આ મામલો ઉઠાવ્યો હતો તો યુર્ેના વડા પ્ધાન ફરશી ્સુનર્ે આ ડૉક્યુમેન્ટરી હ્સરીઝના હવવાદથી પોતાની જાતને દૂર ર્યાકા હતા. ્સુનર્ે સ્પષ્ટ જણાવ્યું હતું ર્ે ‘આ મુદ્ે યર્ુ ્સરર્ારની ન્સ્થહત સ્પષ્ટ છે અને લાંબા ્સમયથી ચાલી રહી છે. ્સરર્ારની ન્સ્થહત આ બાબતે બદલાઈ નથી. ચોક્ક્સ જ અમે અત્યાચારોને ના ્સહન ર્રી શર્ીએ, પછી એ ગમે ત્યાં થયા હોય. જોર્ે આ ્સન્માનનીય જેન્ટલમૅન (પીએમ મોદી)નું આ ડૉક્યુમેન્ટરીમાં જે ચફરત્ર હચત્રણ ર્રવામાં આવ્યું છે, હું એનાથી જરાય ્સંમત નથી.’ હરિટનમાં વ્સતા ભારતીયોમાં જબરદસ્ત આરિોશ ઉભો થયો છે. લેસ્ટરની હહં્સા વખતે ર્હેવાતા ખોટા આક્ેપો દશાકાવનાર બીબી્સી ભારતીયો અને હહન્દુઓની હવરોધી બની યુર્ેમાં છબી બગાડી રહી હોવાના અને અવારનવાર નુર્શાન પહોંચાડી રહી હોવાના દાવાઓ ્સાથે ્સોહશયલ મીડીયામાં વ્યાપર્ આરિોશ વ્યતિ ર્રાઇ રહ્ો છે. હવિટર પર લોર્ોએ બીબી્સીને ટેગ ર્રીને ઉગ્ર પ્હતહરિયા આપી લોર્ોએ પ્શ્ોનો મારો ચલાવ્યો હતો. ભારતીય મૂળના એર્ વ્યહતિએ વિીટ ર્રતાં જણાવ્યું હતું ર્ે બીબી્સીએ યુર્ેની ્સમસ્યાઓ પર ધ્યાન ર્ેન્ન્દ્રત ર્રવું જોઈએ ર્ારણ ર્ે હરિટન ભારતથી પાછળ પડી ગયું છે.’’ ઈન્ન્ડર્ ્સો્સાયટીના સ્થાપર્ ્સભ્ય ઇન્ન્ડયન હરિફટશર અફદત ર્ોઠારીએ યોગ્ય જ ર્હ્યં છે ર્ે બીબી્સી તાજેતરના બની ગયું દાયર્ાઓથી વર્યોમાં છે. ર્ારણ તે મોદી ર્ે ભારત ભારતના હવરોધી હવરોધી અને વડાપ્ધાન હહંદુ છે હવરોધી મોદી પરંતુ તેમના અગાઉના પુરોગામીઓની જેમ હવદેશમાં ભણેલા છટાદાર અંગ્રેજી વતિાની તેમની વ્યાખ્યામાં બંધબે્સતા નથી અને ભારતીય રાજનીહતમાં દાયર્ાઓ ્સુધી ચાલતા ્સંસ્થાનવાદી હેંગઓવરથી અલગ છે.” હરિટનમાં રહેતા ભારતીયો અને હહન્દુઓ ્સાચું જ ર્હે છે ર્ે બીબી્સી મોદી અને ભારત ્સામે એર્ ગંભીર રમખાણોનો ઉપયોગ ર્રી લોર્ોના ઘાવ તાજા ર્રી રહ્યં છે અને ભારતીયો અને હહન્દુઓની ઇમેજને નુક્્સાન રહ્યં છે તેમજ યુર્ેમાં હહન્દુ મુન્સ્લમો વચ્ે તંગફદલી ્સજાકાય તેવી ચેષ્ટા ર્રી રહ્યં છે. બીબી્સીએ હવે પોતાના ર્ોલોહનયલ હેંગઓવરમાંથી બહાર આવીને ભારતને અને ભારતીય માન્સને ્સમજવાનો પ્યા્સ ર્રવાની જરૂર છે. આવું બહું ચાલ્યું તો તે પોતાની રહી ્સહી હવશ્વ્સનીયતા પણ ગુમાવી બે્સશે.