Dlaczego warto wykonywać badania prenatalne
Badania prenatalne są wykonywane u przyszłych mam, aby ocenić, czy ciąża przebiega prawidłowo. Niektóre z nich pozwalają wykryć wady lub choroby, które mogą zagrażać życiu dziecka lub matki.
Badania prenatalne można podzielić na inwazyjne i nieinwazyjne (podstawowe). Ten drugi rodzaj badań pozwala ustalić nie tylko prawidłowości przebiegu ciąży, lecz także: określić płeć i wymiary dziecka oraz czy może to być ciąża mnoga.
Badania prenatalne nieinwazyjne
Podstawowe badania prenatalne wykonuje się u każdej ciężarnej kobiety, są one w pełni bezpieczne, a należą do nich: test podwójny PAPP-A (między 11. a 14. tyg., na podstawie próbki krwi matki ocenia się ryzyko wystąpienia u dziecka m.in. zespołu Downa); badanie USG (w pierwszym, drugim i trzecim trymestrze ciąży – sprawdzające m.in. budowę i stopień rozwoju płodu, wady genetyczne, położenie łożyska. W razie wątpliwości przy wynikach badań USG wykonuje się również test potrójny między 16. a 18. tyg.); echo serca płodu (między 15. a 22. tyg., w celu oceny budowy serca płodu i wykrycia ewentualnej wady).
Po 26. tyg. ciąży wykonuje się USG metodą Dopplera, które mierzy prędkość przepływu krwi u dziecka i mamy. Badanie to może pomóc rozpoznać ciążę o wysokim ryzyku.
Czy badania inwazyjne są groźne
Wykonanie inwazyjnych badań prenatalnych wiąże się z ryzykiem komplikacji, a nawet poronienia. Są zlecane przez lekarza, gdy podstawowe badania budzą podejrzenia wad wrodzonych u płodu. Nie są jednak obowiązkowe. Należą do nich: biopsja kosmówki (między 11. a 14. tyg., pobranie fragmentu zewn. błony płodowej); biopsja tkanek płodu (między 18. a 20. tyg., pobranie endoskopowo wycinka skóry, wątroby lub mięśni płodu do badań przy ryzyku ciężkich i genetycznych schorzeń narządowych); kordocenteza (po 18. tyg., pobranie krwi z żyły pępowinowej przy wystąpieniu konfliktu serologicznego); amniopunkcja (między
16. a 19. tyg., pobranie próbki płynu owodniowego przy ryzyku wystąpienia chorób genetycznych).
Warto się badać
Niektóre choroby wykryte w okresie płodowym można leczyć jeszcze w łonie matki (m.in. niedrożność układu moczowego). Badania prenatalne pozwalają też przygotować się rodzicom do opieki nad dzieckiem, u którego zostanie wykryta choroba w okresie płodowym, np. mukowiscydoza, hemofilia czy zespół Downa.
Wiedza na temat chorób genetycznych czy wad serca pozwala też lepiej przygotować się lekarzom – konieczne może się okazać odebranie porodu w wyspecjalizowanych ośrodkach z lepszej jakości aparaturą medyczną. Dzięki temu dziecko ma od początku lepszą opiekę, zwłaszcza gdy zaraz po porodzie konieczna jest operacja.