Tsumo nemadimikira namukanya
HURUMENDE inorumbidza basa riri kuitwa nemayunivhesiti nemakoreji edzidzo yepamusoro nekushandisa kwaari kuita nemazvo mari dzinobhadharwa nevadzidzi mukusimudzira dzidzo nekuvandudza zvivakwa.
Mashoko aya akataurwa nemutevedzeri wegurukota redzidzo yepamusoro, Dr Godfrey Gandawa, mudare reNational Assembly apo vaipindura mubvunzo wemumiriri weGokwe mudare iri, Cde Dorothy Mangami.
Cde Mangami vaida kuziva kuti mari inobhadharwa nevadzidzi kumayunivhesiti nemakoreji iri kushandiswa sei, vachiti vanoona seyakawandisa.
“Ndinoda kuziva mutemo weHurumende maringe nekushandiswa kwemari yemafizi iyo yakawanda zvikuru uye haizi pachikamu chemari inobhadharwa muhoro wevarairidzi?” vanodaro.
Dr Gandawa vanoti hachizi chokwadi kuti mari inobhadharwa nevadzidzi kumayunivhesiti nemakoreji yakawandisa asi kuti inotova shoma kana ichienzaniswa neinobviswa nevadzidzi vekune dzimwe nyika.
“Vanhu vanofanira kuyemurawo kuti mari yedu yefizi ndiyo iri pasi-pasi. Mari yedu kumayunivhesiti iUS$350 patemu kune zvimwe zvidzidzo zvose uye neUS$450 kuzvidzidzo zvesainzi asi pasina yekugara pakoreji kana payunivhesiti,” vanodaro Dr Gandawa.
Vanoti bazi rinoona nezvehomwe yenyika rave nenguva yakareba risingape mari yekushandisa kumakoreji nemayunivhesiti pasi pechirongwa chePublic Sector Investment Programme (PSIP), nekudaro mari yefizi ndiyo iri kushandiswa
Mhinduro dzesvondo rapera:
Zadzisa tsumo idzi:
1. Regai dzive shiri, mazai haana . . . (muto).
2. Nzombe huru yakabva . . . (mukurerwa).
3. Mviromviro yemhanza VaNdebele Dr Gandawa mukusimudzira dzidzo kuzvikoro zvepamusoro izvi sekutenga mabhuku nekuvaka.
“Budiriro yose yamuri kuona iri kuitika kumayunivhesiti, polytechnics nekumakoreji anodzidzisa varairidzi iri kubva pamari inobhadharwa nevadzidzi.
‘‘ Saka tiri kurumbidza zvikoro zvepamusoro izvi nekushandisa nemazvo mari iri kubhadharwa nevadzidzi.
“Semuenzaniso, kuGreat Zimbabwe University kune . . . (mapfeka).
4. Murombo haarovi . . . (chinenguwo).
5. Mhembwe rudzi inozvara mwana ane . . . (kazhumu).
***
Svondo rino: budiriro huru iri kubva pamari inobhadharwa nevadzidzi,” vanodaro.
Vanoenderera mberi vachiti: “Mukashanyira Bindura University (of Science Education) nemamwe yunivhesiti, munoona kuti vari kushanda nesimba mukusevenzesa mari shoma yemafizi yavari kuwana sezvo vasiri kupihwa mari neHurumende pasi pechirongwa chePSIP.”
Zvichakadai, mumiriri weMagwegwe – VaAnele Ndebele Pedzisa tsumo dziri pazasi:
1. Zvaiwana ngwarati, kudya . . .
2. Hwedza ndinhasi, usiku haurire . . .
3. Mukutanda makudo, ndimo mukunonga . . .
4. Gonzo mhini gara – vaidawo kuziva masarudzirwo ari kuitwa vadzidzi vari kubatsirika pasi pechirongwa chezvidzidzo zveScience Technology Engneering Mathematics (STEM).
Vanoti kune vamwe vana vakabuda nema”A” paO-Level pazvidzidzo izvi asi havazi kuwana mukana wekupinda muchirongwa ichi.
“Asi zvinotaridza sekuti kune vamwe vadzidzi vakabuda nema”C” kuScience avo vanozivana nevakuru vezvikoro vari kuwaniswa nzvimbo dzekuti vadzidze pasi peSTEM,” vanodaro VaNdebele.
Vachipindura, Dr Gandawa vanoti mutemo webazi ravo ndewekuti mudzidzi wose anenge abuda ne”A”, “B” kana “C” anofanirwa kuve nemukana wakaenzana nevamwe wekuti apinde muchirongwa cheSTEM.
“Harizi basa remukuru wechikoro rekusarudza vanopinda muchirongwa ichi. Tine vatinoti maScience and Technology officers munyika yose, avo vanomirira mapurovinzi ose kana kuti vadzidzi vanokwanisa kuenda kumahofisi edu eZIMDEF kumativi mana enyika kuitira kuti vabatsirwe pasi pechirongwa cheSTEM,” vanodaro.
Vanoenderera mberi vachiti, “Kana pachinge paitika matambuziko ekuti mwana arambidzwa kupinda muchirongwa ichi, tingafare chose kana mukauya kuzoona mumwe wemaprincipal directors vekubazi redu.”
Dr Gandawa vanoti vana vanokwanisa kupinda muchirongwa cheSTEM ndeavo vakabuda ne”A”, “B” kana “C” vanenge vachida kuita zvidzidzo zvinoti Biology, Chemistry, Physics neMathematics paA-Level. mumwena, chemudzimu . . .
5. Garwe haridye chebama, charo chinoza. . .
***
Mhinduro svondo rinouya.
◆ Tumirai mhinduro panhare dzinot i: 0714 200 007