Huisgenoot

Ons droomindro­om in kle kleurr

-

DIS alomteenwo­ordigl t di i in ons lewe. Dit verander gedurig die manier waarop ons werk, leer, oefen, sosialisee­r. Kortom, ons hele bestaan. Ja, ons praat van tegnologie. Maar ons het darem nog beheer oor ons eie brein, of hoe? Dink weer, sê die wetenskapl­ikes. Dit blyk nou die tegno-revolusie beïnvloed ook ons belangriks­te orgaan.

Die verskynsel waar jou brein hom vernuwe, staan as neuroplast­isiteit bekend. Jou brein kan homself in wese “herprogram­meer” om aan te pas by die tegnologie waaraan jy dit blootstel. “Veral kinders se brein is kwesbaar hiervoor,” sê Jessica Rice, ’n kliniese sielkundig­e van Johannesbu­rg. “Omdat dit nog ontwikkel en buigsaam is, kan gereelde blootstell­ing aan tegnologie dit op verskillen­de maniere laat aanpas.”

Dit beteken jou brein vang elke bietjie tegnologie op waaraan jy dit blootstel. Jy y kan nie daardie laatnag-Snapchatbo­odskappe,b die Facebook-kuiers, die vroegoggen­d-e-possev van jou baas en ure voorv die kassie van jou brein wegsteek nie.nie Die breinb neem kennis en verander as gevolg daarvan.

Kom ons kyk ’n bietjie hoe tegnologie ons grysstof herprogram­meer – die goed en ook die sleg.

Ons geheue is swakker

Die oormaat inligting moes iewers sy tol eis – en dit het ons geheue as teiken gekies. Ons onvermoë om te kan onthou het nou selfs ’n naam: die Google-effek, of “digitale geheueverl­ies”.

Dis so genoem deur die professore wat in 2011 navorsing aan die Columbia-universite­it in New York onderneem het. Hulle het bevind ons onthou minder inligting omdat ons weet ons kan alles met ’n eenvoudige soektog aanlyn opspoor.

Openbareve­rvoerroost­ers, ons gebiedskod­es of ons gunsteling­akteur se ouderdom – noem maar op, ons google dit bloot.

“Die internet het ’n eksterne geheuebron geword waartoe ons enige tyd toegang het,” verduideli­k een sielkundig­e. Mense wat in ’n era van swart-wit TV grootgewor­d het, het waarskynli­k in mono chroom (oftewel grysskaal) gedroom. En hul kleinkinde­rs behoort veelkleuri­ge drome te hê danksy kleurtelev­isie. Dis die bevinding van navorsers aan die Universite­it van Dundee in Skotland, wat in 2008 die drome van mense van verskillen­de eras bestudeer het.

Hulle meen grysskaald­rome kom net voor onder mense wat gereeld aan swartwit skerms blootgeste­l is.

Ons weet ietsie van alles

Dertig jaar gelede sou jy afsit biblioteek toe en ’n boek oopslaan om ’n antwoord op ’n vraag te vind. Nou gee ’n vinnige Google-soektog jou ’n Wikipedia-blad oor die onderwerp, en binne sekondes is jou nuuskierig­heid geblus.

Maar, maan wetenskapl­ikes van die

Newspapers in Afrikaans

Newspapers from South Africa