Als oor jou belastingvrye beleggingsvoordeel

JOU groot voordeel uit belastingvrye beleggings is dat die volle opbrengs (minus enige administrasiefooie) joune is. In vanjaar se nasionale begroting is jou persoonlike limiet op jaarlikse bydraes tot sulke beleggings boonop verhoog van R33 000 tot R36 000.

Dis ’n welkome belastingvergunning, maar hoe maak jy die beste gebruik daarvan? Hier is raad.

LAAT JOU BELASTINGVRYE GELD MET RUS

Hoe langer jy jou geld belê, hoe groter die groei én jou belastingvoordeel daaruit. Voorbeeld: As jy die volle jaarlikse bedrag van R36 000 in ’n belasbare belegging sit, kan jou groei R3 600 oor die jaar wees, maar Jan Taks kan sowat R600 vat, afhangend van jou belastingkoers.*

In ’n belastingvrye belegging bly daardie R600 joune en kan dit op langtermyn aanhou groei.

Hoe langer jy jou geld belê, hoe groter jou opbrengs danksy saamgestelde rente.

Selfs ’n klein bedrag kan oor tyd ’n groot verskil aan jou welvaart maak, sê Roenica Tyson van Glacier by Sanlam.

Voorbeeld: Begin deur R500 per maand belastingvry te belê en verhoog dit jaarliks met 10% (dus R550 teen jaar 2, ens.). Teen ’n groeikoers van 10% sal jy ná 10 jaar reeds R152 293 gespaar het – en jou opbrengs is niebelasbaar.

■ Onthou jy mag hoogstens R500 000 oor jou hele lewe in die belastingvrye belegging belê. Alle geldbedrae wat jy uit die belegging onttrek – groot of klein – word van jou lewenslange bydrae afgetrek. Hierdie beperking maak dit beter as ’n langtermynbelegging.

Voorbeeld: As jy R100 000 belê en jy onttrek dit weer, is jou totale oorblywende bydrag R400 000.

JY KAN IN GROEIBATES BELÊ

Jou opbrengs hang af van die soort belastingvrye belegging waarin jou geld is. Opsies sluit in vastetermynspaarrekenings, effektetrusts, uitkeerpolisse en indeksvolgfondse.

Aandele, buitelandse aandele en genoteerde eiendom word as groeibates beskou.

Sulke beleggings toon histories heelwat groter opbrengste as geld wat in kontantbeleggings soos bankspaarrekenings gelaat word.

Dit kan jou help om die maksimum groei, belastingvry, op langtermyn te kry.

’n Finansiële beplanner kan jou help om die belegging te kies wat by jou spaardoelwit pas.

VERSTAAN DIE BYDRAES EN LIMIETE

Die genoemde leeftydlimiet van R500 000 is nie op die totale belegging met sy groei nie. Die R500 000 is hoeveel die belegger kan belê, maar die belegging self kan baie meer groei sonder om belas te word.

■ Baie mense dink verkeerdelik jy kan jou bydraes van belasting aftrek. Dit is slegs jou opbrengs wat nie belas word nie.

■ Jy kan in verskillende belastingvrye beleggings tegelyk belê – mits jou gesamentlike jaarlikse bydraes vir almal nie R36 000 oorskry nie. Jy sal 40% belasting moet betaal op enige bedrag meer as die vasgestelde R36 000.

■ Jy kan vir jou kinders ’n belastingvrye belegging oopmaak sodra hulle ’n ID-nommer het. Maar onthou dat jy dan tot jou kind se leeftydlimiet bydra.

Voorbeeld: Jy spaar elke jaar van jou kind se lewe R10 000. Wanneer sy 20 word, het jy dus reeds R200 000 van haar leeftydlimiet “opgebruik”. Sy sal dan vir die res van haar lewe slegs die oorblywende R300 000 kan bydra.

■ Probeer, indien moontlik, ’n jaarlikse enkelbedrag spaar aan die begin van ’n belastingjaar – wat altyd Maart is – eerder as maandelikse bydraes.

Dit sal jou belegging ’n ekstra 12 maande belastingvrye groei gee, beveel Roenica aan.

WEET HOEVEEL FOOIE JY BETAAL

Dit kan duur word as jy nie pasop nie.

Belastingvrye beleggings mag nie prestasiefooie hef nie, maar wel al die gewone fooie, soos onttrekkings-, bestuurs- en administrasiefooie. Fooie van 2% of 3% klink dalk min, maar oor tyd kan dit duisende rande beloop.

Voorbeeld: Jy belê R100 000 eenmalig vir 40 jaar, teen ’n 6%-groeikoers.

As die fooi 1% is, sal jou belegging ná 40 jaar R688 080 werd wees. Maar as jou fooi 3% is, sal jou belegging oor dieselfde tyd net R304 160 beloop (10X Investments).

Daardie ekstra 2% vreet omtrent die helfte van jou belegging op.

Fooie van 2% plus is algemeen – tog hef sommige goeie beleggingsmaatskappye net sowat 1%.

Vra ’n onafhanklike finansiële beplanner om jou te help om verskillende produkte en hul fooie te vergelyk.