Munisipale bestuurder reageer op riooltariewe

In reaksie op ‘n navraag oor AfriForum se klag ten opsigte van riooltariewe (Oudtshoorn Courant 22 Junie) het die munisipale bestuurder as volg reageer: Die skrywe ontvang vanaf AfriForum onder die hand van Meneer A. Barnard, gedateer 12 Junie 2018 het betrekking:

Eerstens wil die munisipaliteit dit op rekord plaas dat daar op verskeie geleenthede met meneer Barnard in sy persoonlike hoedanigheid insake die aangeleentheid gekommunikeer is, die feite van die saak is ook in ‘n vergadering tussen meneer Barnard, die speaker van die Oudtshoorn munisipaliteit, die munisipale bestuurder asook die raadslid belas met finansies op die uitvoerende burgemeesters komitee verduidelik.

Die munisipaliteit wens om voorts die volgende ter verdere verduideliking te stel:

Die munisipaliteit is deeglik bewus van sy grondwetlike verantwoordelikheid met betrekking tot die lewering van dienste asook die hef van gelde vir die lewering daarvan ingevolge die Grondwet, (Wet 108 van 1996) veral met verwysing na Artikel 229(1).

Artikel 74(2)(b) van die Munisipale Stelselswet, (Wet 32 van 2000) bepaal soos volg: (eie vertaling) ‘n Tariefbeleid moet ten minste die volgende beginsels reflekteer, (b) die bedrag wat individuele gebruikers van dienste betaal behoort in die algemeen in verhouding tot hul gebruik van die dienste te wees.

Dit is duidelik uit die voorgaande aanhaling dat daar verwys word na die tariefbeleid wat sekere beginsels behoort te bevat wat wel die geval is.

Wanneer daar verwys word na die verwantskap tussen die aantal toilette en die vlak van dienste of gebruik kan dit in ons opinie nie in isolasie van mekaar gesien word nie. Die potensiaal van gebruik van die diens is sonder twyfel beskikbaar vir die verbruiker en die frekwensie van gebruik of nie-gebruik daarvan is ongelukkig nie in die beheer van die munisipaliteit nie, dit word uit keuse van die verbruiker uitgeoefen.

Die volume van rioolafvloei as persentasie van waterverbruik soos aangehaal is nie noodwendig verteenwoordigend van die norm vir Oudtshoorn nie, in die geval van Oudtshoorn beloop dit gemiddeld 372% wat ‘n beduidende afwyking van die norm is waarna u verwys.

Met verwysing na die “konsepwysigings” wil ons dit aan u uitwys dat die kennisgewing wat u aanhaal in u skrywe, en wat meneer Barnard persoonlik in sosiale media versprei as wetgewing ten einde die munisipaliteit in die verleentheid te probeer stel, slegs ‘n konsep is wat deur die eertydse minister vir kommentaar gepubliseer is. In ‘n vergadering met die munisipaliteit waar die Departement van Waterwese verteenwoordig was, is dit ook bevestig dat die kennisgewing slegs ‘n konsep was en nooit regsgeldig gemaak was nie.

U gevolgtrekking aangaande die vereiste van die bestaande wetgewing is duidelik misplaas aangesien dit blyk dat u deurgaans u opinie baseer op konsepregulasies wat tans geen regskrag het nie. Inteendeel, daar is geen verwysing in die huidige wetgewing wat die wyse van toepassing van die huidige riooltarief van Oudtshoorn verbied word nie.

Ten einde te verseker dat ons in die beste belang van die munisipaliteit en sy gemeenskappe optree, het die munisipaliteit, ter voorbereiding van die begroting vir die 2018/2019 boekjaar, ‘n tariefstudie na riooltariewe gedoen waar die volgende inligting tot ons aandag gekom het:

72, 36% van die eiendomme in Oudtshoorn het slegs een toiletfasiliteit, 15,09 % het 2 toilet fasiliteite ,8,87% het 3 toilet fasiliteite terwyl slegs 2,9% van eiendomme, wat ook die kategorie verteenwoordig waarbinne meneer Barnard val, is toegerus met tussen 4 en 7 toilet fasiliteite wat die absolute minderheid van eiendomme verteenwoordig.

Met die tariefvasstelling vir die 2018/2019 finansiële jaar moet alle faktore wat ‘n impak op die bedryf van die diens het, asook ‘n impak op die bekostigbaarheid vir die breër gemeenskap het, in aanmerking geneem word alvorens in besluit in hierdie verband deur die raad geneem kan word.

Vervolgens het die tariefstudie aangedui dat indien ‘n eenvormige tarief per eiendom toegepas word, 72,36% van die eiendomme ‘n 47,3% verhoging in die gesig staar, 15,1% van die eiendomme in ongeveer dieselfde posisie sal wees, 8,77% van residensiële eiendomme wat 3 toilet fasiliteite het ‘n groot verlaging in aanslag sou kry, en slegs 2.9% van residensiële eiendomme wesenlik sou baat vind by ‘n eenvormige enkeltarief per eiendom.

Met inagneming van die voorgaande, en om die meerderheid van kliënte te beskerm teen uitermatige tariefverhogings, het die raad besluit om die status quo te handhaaf en riooltariewe op dieselfde basis te hef as wat tans die geval is.

Ter ondersteuning van die raad se standpunt en tarieftoepassing is ‘n analise gedoen van 14 ander munisipaliteite in die Wes-Kaap waaronder George, Knysna, Mosselbaai, Hessequa, Swartland, Langeberg, Overstrand, Breëdevallei, Swellendam, Saldanha, Beaufort Wes, Kaap Agulhas, Witzenberg en Bitou, en dit is gevind dat met die uitsondering van een van die munisipaliteite wat ‘n riooltarief toepas as ‘n kombinasie van In vaste tarief en‘ n per kiloliter waterverbruik s heffing, alle ander munisipaliteite riooltariewe toepas op ’n vaste tariefbasis.

Ten einde uitvoering te gee aan die verantwoordelikheid wa tru sop die munisipaliteit ingevolge die munisipale tariefbeleid en verordeninge om bekostigbare tariewe te hef, het die munisipaliteit besluit om nie die grootste gedeelte van die belastingbasis bloot te stel aan astronomiese verhogings, ten einde ‘n geringe persentasie (2.9%) van die eiendomme, wat hoogs waarskynlik in ‘n beter posisie is om die dienste te bekostig te bevoordeel nie.

Die toepassing van riooltariewe soos in u skrywe voorgestel bevat verskeie onbekende faktore wat ‘n negatiewe impak op die voorspelbaarheid van munisipale inkomste en lewensvatbaarheid van die diens kan hê soos byvoorbeeld; droogte toestande en die impak daarvan op water verbruik en derhalwe rioolheffings akkuraatheid van verouderde meter infrastruktuur asook die voortgesette verpligting op die munisipaliteit om deernis huishoudings te subsidieer. Die voorgaande faktore kan ‘n impak hê op die volhoubaarheid van die diens welke verpligting op die munisipaliteit rus om te beskerm en te verseker soos gevind in Artikel 74(2)(e) van die Munisipale Stelselswet.

Ek wil dit derhalwe aan u stel dat die munisipaliteit, ingevolge die bestaande wetlike raamwerk, en in die beste belang van die gemeenskappe van Oudtshoorn opgetree het met die vasstelling van die riooltariewe vir die 2018/2019 finansiële jaar en dat dit geensins onwettig of ongrondwetlik is nie.

Ons vertrou dat die inligting hierin u navraag in hierdie verband voldoende beantwoord. MNR. A.A. PAULSE