Voorkom dat dié plante versprei
Verskeie uitheemse kaktusspesies is vinnig besig om letterlik veld te wen in dor, oorbeweide en verspoelde gebiede in die Wes-, Oos- en Noord-Kaap en ook hier in die Klein-Karoo en Suid-Kaap.
Volgens Ken Coetzee van Conservation Management Services in George, is daar ten minste 10 kaktusspesies wat hoofsaaklik vanuit die Amerikas as sierplante hul weg na Suid-Afrika gevind het.
Die top-10-booswigte
Opuntia ficus-indica: gewone turksvy (prickly pear)
Opuntia monacantha: doringlose turksvy
(thornless prickly pear)
Opuntia aurantiaca: litjieskaktus (jointed cactus)
Opuntia stricta: suurturksvy (Australian pest pear)
Opuntia microdasys: haasoortjies (bunny ears)
Opuntia humifusa: kruipkaktus (creeping cactus)
Cylindropuntia imbricata: imbrikaatkaktus (imbricate cactus)
Cylindropuntia fulgida var mammilata: bokshandskoen-kaktus (boxing glove cactus) Trichocereus spachianus: orrelkaktus (torch cactus, lady of the night)
Tephrocactus articulatus: dennebol-kaktus (pine cone cactus)
Verbode
Ingevolge die Wet op die Bewaring van Landbouhulpbronne en die Wet op Nasionale Omgewingsbestuur en Biodiversiteit word hierdie plante as pesplante geklassifiseer. Dit beteken grondeienaars moet hierdie plante op hul grond beheer of uitroei. Waar die plante in die tuin voorkom, moet voorkom word dat die plant versprei.
Verspreiding
Al hierdie plante is uitstekend aangepas by droë, warm klimaat en floreer veral waar die grond oorbewei en verspoel is.
Voëls en bobbejane wat die vrugte eet versprei die saad. Stukkies van die stam of blaaie wat afbreek en op die grond val, skiet net daar wortel om digte, ondeurdringbare boskasies te vorm. Wanneer die dorings aan wolskape vashaak verminder dit die wol se waarde. Waar dit weiding inneem, verminder dit die waarde van die grond.
Beheer
Omdat aanplanting en verhandeling deur die wet verbied word, mag die plante nie versprei word nie. Indien dit op jou plaas voorkom, is dit jou plig om dit te beheer of verkieslik uit te wis, wat nie maklik is nie. Dit word egter steeds deur kwekerye en op die internet verkoop.
Indien jy dit in jou tuin geplant het, is dit jou plig om die verspreiding daarvan te beheer. Dit help nie om die plante af te kap nie, want waar die stukkies land, skiet dit wortel en versprei. Plante wat uit die tuin verwyder word mag nie op die sypaadjie of op ‘n oop stuk grond gegooi word nie.
Chemiese onkruiddoders is vir sommige van die spesies nutteloos en biologiese beheer met behulp van die skarlakenluis (Cochineal) Dactylopius austrinus is doeltreffender.
Verskillende skarlakenluisspesies kom natuurlik voor in die kaktusse se lande van oorsprong en is vir eerste keer in 1970 na Suid-Afrika gebring vir die beheer van turksvyplante.
Dit is egter ‘n tydsame proses, want dit kan tot twee jaar neem voordat die skarlakenluis die blaaie se binnekant opgevreet het sodat dit uitdor en afval en die plant vrek. In dele van die Wes-Kaap waar winterreëns voorkom, is chemiese onkruiddoder al genade.
Kontak Ken Coetzee by 044 870 8472, 076 227 5056 of consken@mweb.co.za vir meer inligting.