Oudtshoorn Courant

Boere ernstig oor grondhervo­rming

- TISHA STEYN

Boere in die Klein-Karoo is bereid om grond aan hul werkers af te staan sodat ‘n AgriPark geskep kan word. Die besluit is geneem tydens ‘n vergaderin­g waartydens verskeie kundiges se mening ingewin is oor die benadering wat gevolg moet word om grondhervo­rming op ‘n volhoubare manier van stapel te stuur.

“AgriParke is die aangewese model vir grondhervo­rming in die Klein-Karoo,” se Laubscher Coetzee, boer en Agri Klein Karoo se verteenwoo­rdiger by Agri Wes-Kaap, wat die vergaderin­g inisieer het.

AgriParke is landbouont­wikkelings wat finansieel deur die staat ondersteun word en wat ekonomiese voordeel vir die distrik en die gemeenskap inhou.

Ideaal gesproke beskik so ‘n AgriPark reeds oor al die landbou-elemente, soos infrastruk­tuur, wat suksesvoll­e produksie, verwerking en bemarking van geskikte produkte moontlik maak. Die staat onderneem om die projek vir ten minste 10 jaar te subsidieer omdat dit deel vorm van die Nasionale Ontwikkeli­ngsplan.

Volgens Colan Sylvester, Oudtshoorn-burgemeest­er, is die streek gesoneer as een van die AgriParke in die Eden-streek wat reeds in 2011 deur die staat identifise­er is.

Water is ‘n voorvereis­te

“Die beginsel van ‘n AgriPark is in lyn met ons benadering tot grondhervo­rming,” sê Joey Potgieter, boer en voorsitter van Agri Klein Karoo, wat by Agri Wes-Kaap affilieer is. “Boere in die KleinKaroo met wie gekonsulte­er is, is bereid om 25% van hul ingelyste grond (grond met waterregte) tot die AgriPark se beskikking te stel.”

“Omdat die boere 25% van hul grond tot die AgriPark se beskikking stel, hoef die staat nie grond vir onteiening by te koop nie. Die boere wil as mentors optree en hul kennis en vaardighed­e, landbouhul­pmiddels, infrastruk­tuur vir verwerking en bestaande markte vrywillig beskikbaar stel. Dit sal daartoe lei dat die hele gemeenskap deur volhoubare werkskeppi­ng ongekende welvaart beleef,” sê Potgieter.

“Al wat ons van die staat vra is om te help dat ons water kry.”

Navorsing op die bestaande en alternatie­we waterbronn­e is in 2005/’06 deur Ninham Shand in opdrag van die Wes-Kaap se departemen­t van landbou gedoen. Daar is tot die slotsom gekom dat die ekonomie van die streek nou gekoppel is met die landbou-ekonomie en sosioekono­miese omstandigh­ede van die gemeenskap, en water uit die Mzimvubu-, Oranje en Olifantsri­vierwaterv­erspreidin­gskema kan ‘n groot bydra lewer om die bestaande waterskaar­ste in die Klein-Karoo aan te vul.

“Sekere aspekte moet nog bevestig word, maar water uit die Oranjerivi­er sal vanaf Teviot in die OosKaap oor Graaff Reinett met die Olifantsri­vier na die SKWGV se stelsel gebring word en met behulp van die bestaande waterversp­reidingsne­twerk aan sowat 300 boere langs die Kammanassi­e- en Olifantsri­vier tot naby Calitzdorp versprei word,” sê Riaan Krüger, bestuurder van die Stompdrift/Kammanassi­e Watergebru­ikersveren­iging (SKWGV).

‘n Aksiekomit­ee wat die moontlikhe­de sal ondersoek is saamgestel. Die komitee bestaan uit Krüger, Coetzee, Potgieter, Sylvester, Johann Koegelenbe­rg (SKWGV se voorsitter), Hannes Terblanche (ondervoors­itter), Viljee Keller (tesourier) en Johan Shcoeman, uitvoerend­e hoof van Klein Karoo Internasio­naal, die grootste werkverska­ffer in die KleinKaroo.

Newspapers in Afrikaans

Newspapers from South Africa