Dié maand in jou tuin
Het jy geweet? Buiten die twee Bome van die Jaar is daar ook ’n Blom van die Jaar en ’n Groente van die Jaar.
Blom van die jaar
2019 is die jaar van die kappertjie, benoem deur Fleuroselect, die internasionale organisasie vir die ornamentele-plantbedryf. Dié outydse blom bly ’n groot gunsteling onder moderne tuiniers; dit bring steeds vreugde in die tuin én op jou bord van vroeg in die somer tot laat in die herfs.
Kappertjies het nie net tradisioneel in die nederige kothuistuine van ouds voorgekom nie – die Franse monarg Lodewyk IV het ook hul flambojante vertoning by Versailles bewonder, terwyl die impressionistiese skilder Monet dit geniet het hoe dié plante in sy tuin by Giverny deur die beddings gekronkel en in paadjies oorgespoel het.
Kappertjies kan bosagtig of spreidend groei, dra enkel- of dubbelblomme in room, suurlemoen, goud, oranje, rooi en mahonie (met of sonder ’n nektarspoor) en die blare is groen, blougroen of bont. Plant dit in hangmandjies, vensterbakke en potte, oor heinings of om ’n beeld toe te groei. Kappertjies het groot nut in die groentetuin as ’n lokval vir plantluise.
Groente van die jaar
2019 is die jaar van die wortel, ’n gunsteling van Beatrix Potter se Peter Rabbit, asook van die welbekende tekenprentkarakter Bugs Bunny. Wortels is gesond, het min kalorieë maar baie beta-karoteen. Geniet dit rou met doopsouse en slaaie, versap, gesnipper, opgekook, gerooster, in soppe, bredies en roerbraaie, muffins en koek.
Die moderne wortel se voorouer was volgens oorlewering pers en afkomstig van Afganistan. Mettertyd het verbouing deur die Grieke en Romeine gelei tot plomper en lekkerder wortels in kleure soos pers, rooi of swart. Die oranje wortel, soos ons dit ken, is eers in die 17de eeu geteel deur Nederlandse planttelers as huldeblyk aan Willem van Oranje.
Wortels kan lank en dun of kort en rond wees, en is een van die belangrikste wortelgroentes wat in gematigde streke verbou word. Die grootste wortelprodusent in Suid-Afrika is die plaas Rugani in Gauteng – hulle lewer 40% van die wortels in die land.
Om erfeniswortels te kweek is groot pret, en geel, wit, pers en ’n reënboogkleur-mengsel is te kry by Living Seeds (livingseeds.co.za).