’N EKOBEWUSTE GEMEENSKAP
Die Volhoubaarheid s instituut( V I ), Lynedoch-ek o dorpe n Lynedoch Development (’ n eiendoms ontwikkelings maatskappy sonder winsbejag) is in 1999 deur Eve Annecke en Mark Swilling gestig. Die VI, nou ’n internasionale leef-en-leersentrum wat fokus op positiewe maatskaplike oplossings en herstel van die ekologie, het destyds help geld insamel vir die bou van die dorpie se infrastruktuur.
“Die huiseienaars vereniging van die Lynedoch-ek o dorp het mettertyd onafhanklik geword en behartig nou self die daaglikse bestuur van die gemeenskap, maar die instituut deel steeds die verantwoordelikheid vir afval-en water bestuur. Hulle behartig ook die kostuin en algemene onderhoud van die terrein,” vertel Amelia Pretorius, kommunikasie beampte van die V I.
J o Engelbrecht, wa tin die Lynedoch huiseienaars verenigings e komitee dien en hul munisipale en omgewingsake bestuur, verduidelik hoe die gemeenskap se ekovriendelike stelsels funksioneer:
[HERWINDE WATER ]
Twee filtreerstelsels word gebruik om grys- en swartwater afkomstig van huise se wasbakke en toilette te herwin: Een septiese tenk vir elke twee huise vang toiletafval op; dit word na ’n Aerobic Baffle Reactor (ABR) gepomp en vloei dan na ’n vleiland met plantegroei wat as ’n natuurlike bio-filtreerstelsel optree.
By die ingang na die vleiland word suurstof met behulp van ’n Oxygen Nano Bubbler by die rioolwater ingepomp, wat help om bakterieë af te breek. ’n Pomp aan die eindpunt van die vleiland pomp dan die gefiltreerde water terug na die huise vir hergebruik in toilette en tuine.
Stormwater word opgevang deur kanale rondom die dorp wat dit na die Rietvleidam herlei.
[HUISHOUDELIKE AFVAL]
Afval word in elke huis gesorteer en inwoners word aangemoedig om herwinbare materiaal te skei van dit wat na die stortingsterrein moet gaan. Jo en sy span laai die herwinbare afval weekliks op en neem dit na ’n sentrum in die dorp waar dit verder gesorteer word.
’n Plaaslike varkboer kom haal een keer ’n week afvalkos vir sy varke, terwyl die Volhoubaarheidsinstituut se permakultuur-kostuin ook afvalkos gebruik vir die maak van kompos.
[KRAG]
Elke huis het ’n sonkrag-geiser pleks van ’n elektriese waterverwarmer wat vir 40–60 persent van ’n huis se kragverbruik verantwoordelik kan wees. Eskom gebruik op die oomblik die Lynedoch-woonhuise vir ’n toetsprojek waar 26 huise toegerus is met ’n fotovoltaïese sonkragstelsel wat bestaan uit sonpanele op die dak, batterye in ’n boks op die grond, en ’n slim-meter.
Hoewel die huise steeds toegang tot munisipale krag het, wek die stelsel ’n beperkte hoeveelheid krag op wat oorskakel na munisipale krag wanneer die batterye afgeloop het. Die mikpunt is om ’n minikragnetwerk te skep waar inwoners oortollige sonkrag kan verkoop. Dit moedig ook meer bewuste energiegebruik aan, wat tot laer tariewe lei.
VERSKAFFERS EN KONTAKTE Fabric Centre 021 851 5086, thefabriccentre.co.za JB Architecture 084 909 0202 Lotters Pine Furniture 021 850 8420, lotterspine.com MRP Home 0800 212 535, mrphome.com Mungo 021 201 2374, 044 533 1395 mungo.co.za Odds and Ends 021 851 8267, facebook.com/oddsandendsantiquefurniture