Top-10 spesie-malvas
Die meeste kwekerye het talle hibried-malvas wat ’n mooi vertoning in tuine en potte maak. Maar plant ’n slag ’n eg Suid-Afrikaanse spesiemalva in jou tuin. Roger Oliver van die Kirstenbosch Nasionale Botaniese Tuin kies dié 10 – almal gehard en meestal waterwys:
• P. betulinum is geskik vir fynbostuine, veral aan die kus. Dis ’n goeie plant om sanderige grond mee te stabiliseer. Blomme is wit, pienk en ligpers.
• P. cucullatum spog met wit, pienk tot ligpers blomme wat baie bye lok. Dié struik is ’n moet in fynbostuine aan die kus en teen berghange. Snoei dit elke jaar liggies terug om netjies te bly.
• P. citronellum Kweek dié malva vir die blare se heerlike suurlemoengeur, wat natuurlike insekwerende eienskappe het. Snoei goed terug om die struik te vernuwe en meer en mooier blomme aan te moedig.
• P. inquinans ’n Uiters waterwyse struik vir halfskaduwee en volson. Snoei elke jaar of twee om oorvloedige blomme te verseker. Blomme wissel van helderrooi tot skakerings van ligpienk.
• P. ionidiflorum is die perfekte grondbedekker en floreer in rotstuine, potte en beddings. Dié malva is baie waterwys en blom feitlik regdeur die jaar. Dit hoef net elke tweede tot derde jaar teruggesnoei te word.
• P. magenteum ’n Vetplantagtige spesie ideaal vir rotstuine en potte. Sny dit terug om die plant se vorm te behou. Dit lok bye.
• P. peltatum ’n Grondbedekker- of klimmalva wat goed oor walle en mure groei. Dit is ook geskik vir hangmandjies en lok skoenlappers.
• P. reniforme Ideaal vir rotstuine en vetplantbeddings en -tuine. Dit aard ook goed in potte en lok bye.
• P. tomentosum ’n Geurige grondbedekker wat goed in halfskaduwee aard. Die fluweelagtige, harige blare met ’n pepermentgeur maak ’n mooi vertoning. Fyn wit blommetjies verskyn van Oktober tot Januarie op dun steeltjies.
• P. tricolor ’n Laaggroeiende spesie vir potte en rotstuine. Dit is tevrede in ’n verskeidenheid grondtipes en die spesie toon baie variasie wat blomkleur, -vorm en -grootte betref.
Die malvagroepe
Danksy ons pelargoniums is daar vandag wêreldwyd honderde verskillende soorte malvas om van te kies. Telers het malvas in vier hoofgroepe verdeel:
Sonale malvas (Pelargonium zonale)
Dié groep malvas kom in ’n groot verskeidenheid kleure voor en het ronde blomkoppe met enkel-, halfdubbel- of dubbelblomme wat met tussenposes regdeur die jaar blom. Baie plante in die groep het ’n bruin merk in die vorm van ’n hoefyster op hul blare. Hulle wissel in hoogte van 15 cm tot 1 m.
Kies: Pelargonium ‘Maverick Violet’
Koninklike malvas (Pelargonium grandiflorum en P. cucullatum)
Dié groep het oop blomme, baie daarvan in kontrasterende kleure. Die blomkoppe verskyn op korter stele as dié van die sonale malvas. Plante groei sowat 30 cm tot 1 m hoog. Die groep begin later as die ander groepe blom en blom dan ook net vir sowat drie maande. Al die koninklike malvas is afstammelinge van P. cucullatum wat op Tafelberg groei. Kies: Pelargonium ‘Aristo’-reeks, beskikbaar in ’n verskeidenheid kleure
Kloutermalvas (Pelargonium peltatum)
Hierdie pelargoniums se blaarvorm herinner aan dié van ’n klimop en het ’n glansende voorkoms. Omdat hulle ’n rankgroeiwyse het, word hulle dikwels in hangmandjies en potte geplant en werk hulle ook goed as grondbedekker. Hulle blom af en toe deur die jaar met baie blomkoppe en verkies meer skaduwee as die ander groepe. Stele word tot 1 m lank.
Kies: Pelargonium peltatum ‘Tacari Salmon’ en Pelargonium peltatum ‘Tacari Burgundy Stripe’
Geurmalvas
Geurige pelargoniums word vir hul aantreklike lekkerruikblare gekweek. Die blomme is gewoonlik minder opvallend, maar die heerlike geur van die blare vergoed daarvoor.
Onder die geurmalvas is daar die roosmalvas waarvan P. graveolens een is, die suurlemoengeurige P. citronellum en P. crispum, asook ’n malva met ’n pepermentgeur, P. tomentosum.