Klap die hitte Les jou dors met tuisgemaakte vrugtestroop en -bier
IETSVLAGGIETE DRINKE Rek die somer se oorvloedigheid uit met dié verfrissende vrugtestrope en -biere.
TEKS CARA BRINK-MANS FOTO’S
Ek het in die Kaap grootgeword, voordat woorde soos “seisoenaal” en “plaaslik” gonswoorde was. Dit maak nie saak na watter vrug jy op soek was nie, jy kon dit in die hande kry – winter en somer. Deesdae woon ek op ’n plaas in die middel van Namibië met geen Woolies of plaasmark naby nie. Enige erfenisplant – of heirloom, daai plante wat in ons grootjies se tuine gegroei het vóór die tyd van hibriede – moet ek self plant, want dit kry jy beslis nie in jou naaste supermark nie.
As die vrugtebome en bessiestruike hulle kant bring, beteken dit net een ding: Inmaaktyd! Een van die beste maniere om die vars vrugtegeure te bewaar is om vrugtestroop te maak – en heerlik skuimerige, nie-alkoholiese vrugtebiere. Dié les jou dors dadelik.
Jy benodig
• ½ koppie (125 ml) sitroenverbenablare,
losweg gepak
• 3 koppies (750 ml) suiker
• 1 stuk gemmer van 8 cm
• 1,5 ℓ water
Só maak jy
Gebruik ’n stamper en vysel en stamp die sitroenverbenablare saggies met ½ koppie suiker totdat die blare begin breek. Sit dit eenkant. Kneus nou die gemmer deur dit liggies met ’n koekroller te kap, en sny dit dan in lang, dun repe. (Jy hoef nie die gemmer te skil nie, want die stroop word afgegiet.)
Meng al die bestanddele – ook die gemmer en suurlemoenverbenasuiker – in ’n vlekvryestaalkastrol saam. Roer dit met ’n houtlepel oor matige hitte totdat die suiker opgelos het. Laat dit effens afkoel voordat jy dit deur ’n kaasdoek giet en in gesteriliseerde flesse gooi. Die stroop sal 3-4 maande in ’n koel, donker plek hou. Bêre dit in die yskas as dit eers oopgemaak is. Sit dit voor Verdun dit 1:4 met vonkelwater en garneer dit met suurlemoen, ment en snytjies vars gemmer. Die stroop kan ook oor ’n vars vrugteslaai gedrup word om die geure mooi te komplementeer. > Die meeste vrugtestrope bevat een deel suiker vir elke deel water, hoewel ek dikwels effens minder suiker gebruik. Te veel suiker maak die stroop te soet en dan gaan die verfrissende smaak verlore – maar te min kan die koeldrank weer te gou laat sleg word.
VRUGTESTROPE
Jy benodig
• 1,2 ℓ water
• 1 kg witsuiker
• sap van 5 suurlemoene
• gerasperde skil van 3 suurlemoene
(sien “Platteland sê” hiernaas)
• 6 g wynsteensuur
• 14 g sitroensuur
• 7 g Engelse sout
Só maak jy
Sit die water en suiker in ’n vlekvryestaalkastrol (nie koper of aluminium nie). Roer die mengsel met ’n houtlepel oor matige hitte totdat die suiker opgelos het. Haal dit van die plaat af en roer die res van die bestanddele by. Giet die stroop in lugdigte houers. Dit kan vir tot 7 maande hou as dit in ’n koel, droë plek bewaar word. Bêre dit in die yskas nadat jy dit oopgemaak het. Sit dit voor Verdun 1 deel suurlemoenstroop met 5 dele yskoue water (of gebruik vonkelwater). Kikker dit op met ’n skeut lemmetjiebitters en lemmetjieskyfies in elke drankie.
Platteland sê
Fyngerasperde suurlemoenskil sorg vir ’n heerlike tekstuur, terwyl groter stukkies mooi lyk in die bottel. Pasop vir die witskil – dit gee ’n bitter smaak.
Vrugtedrank of -pons (in Engels word dit shrub genoem) is ’n medisinale soort vrugtestroop wat asyn bevat. Dit word al eeue lank in Amerika gemaak, waar geglo is dit kan hartkwale genees en die siel verkwik. Dis deesdae mode om dit as geurmiddel in alkoholiese drankies te gebruik. Hierdie weergawe is heerlik as ’n verfrissende koue drankie op sy eie, of voeg dit by sangria of mengeldrankies.
Jy benodig
• 400 g aarbeie
• ½ koppie (125 ml) goeie rooiwynasyn
– ek het Willow Creek se Cabernet
Sauvignon-asyn gebruik
• 2 koppies (500 ml) witsuiker,
plus 1 ekstra eetlepel (15 ml) vir
die aarbeie
• ½ vanieljeboontjie (saadjies
uitgeskraap – ek het net die peul
gebruik!)
• 1 ℓ water
Só maak jy
Sny die blare van die aarbeie af, sny dit middeldeur en drup die rooiwynasyn bo-oor. Sprinkel die eetlepel suiker oor en laat dit vir ’n uur eenkant week. Gooi die geweekte aarbeie, sap en al, in ’n vlekvryestaalkastrol saam met die res van die bestanddele. Roer dit oor matige hitte totdat die suiker opgelos het.
Haal die kastrol van die plaat af en laat dit vir 3-4 uur staan om af te koel. Giet dit deur ’n kaasdoek en gooi die vloeistof in gesteriliseerde flesse.
’n Shrub sal 8-10 maande hou in ’n koel, donker plek, want die asyn help om dit te bewaar. Hou dit in die yskas as dit eers oopgemaak is. Sit dit voor Verdun die stroop 1:4 met koue water en sit dit voor met bessieskyfies, ment en baie ys. Voeg ’n ruim skeut stroop by enige sangria om dit ekstra kleur en geur te gee.